Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: JALE ERCAN
Danışman: MEHMET FATİH TAŞAR
Özet:Bu araştırmanın temel amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının çoklu temsillerle desteklenmiş öğretim uygulamalarını geliştirmektir. Araştırmada pedagojik eylem araştırması desenine başvurulmuştur. Fen bilgisi öğretmenliği lisans programında, 4. Sınıf düzeyinde yer alan Öğretmenlik Uygulaması' dersi kapsamında yürütülen bu çalışmada, amaçlı örnekleme yöntemiyle 11 (8 bayan, 3 erkek) fen bilgisi öğretmen adayı seçilmiştir. Öğretmen adaylarının uygulama okullarında anlatmak üzere, Işık ve Ses konuları ile ilgili hazırladıkları ders planları incelenmiştir. Ders planları betimsel olarak analiz edildiğinde, katılımcıların ele aldıkları tüm bilimsel kavramların ve süreçlerin öğretilmesinde çoklu temsillerine yer vermedikleri, genel olarak öğretmenler tarafından sunulan sözel-metinsel temsillere ağırlık verdiği ve öğrencilerin oluşturduğu çoklu temsillerden yeterince faydalanmadıkları ortaya çıkmıştır. Bu problemin kaynaklarını tespit etmek amacıyla 11 fen bilgisi öğretmen adayı ile görüşme yapılarak, temsil tercihlerinin nedenleri ve çoklu temsillere bakış açıları sorgulanmıştır. Yapılan görüşmeler sonucunda öğretmen adaylarının temsil seçimlerinde öğrencilerin gelişim düzeyine uygun olma, somut olma ve öğrencilerin kalıcı öğrenmesini sağlama gibi unsurları dikkate aldıkları, ancak temsil çeşitliliğini gözetmedikleri ortaya çıkmıştır. Ayrıca, sınıf yönetimi ve zaman yönetimi gibi sebeplerden dolayı öğrencilerin oluşturduğu çoklu temsillere ders planlarında yer vermediklerinden bahsetmişlerdir. Literatürde çoklu temsillerin fen öğretiminde sağladığı yararları konu alan çalışmalar düşünüldüğünde, bu durum çözülmesi gereken bir problem durumu olarak ele alınmıştır. Ortaya çıkan bu problemin çözülmesi için bir eylem planı oluşturulmuştur. Eylem planı kapsamında öğretmen adayları ile fen öğretiminde çoklu temsillerin yeri ve önemine ilişkin bir ders yapılmıştır. Ardından çoklu temsillerle ilgili uygulamalarını derinlemesine analiz edebilmek amacıyla, 4 (1 erkek, 3 bayan) fen bilgisi öğretmen adayı, maksimum çeşitleme yöntemiyle seçilmiştir. Seçilen katılımcıların, ders planlarını hem öğretmen hem de öğrenciler tarafından oluşturulan çoklu temsiller ile destekleyerek, Öğretmenlik Uygulaması' dersi kapsamında gittikleri uygulama okullarında sunmaları sağlanmıştır. Öğretmen adaylarının uygulama kapsamında çoklu temsillerle destekleyerek geliştirdikleri ders planlarından elde edilen veriler ve sınıf ortamında gerçekleştirdikleri ders anlatım performanslarına yönelik elde edilen gözlem verileri analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, katılımcıların öğretim uygulamalarında çoklu temsillere daha fazla yer vererek, hem öğretmen hem de öğrenciler tarafından geliştirilen çoklu temsillerden faydalandıkları görülmüştür. Uygulamadan sonra 4 öğretmen adayı ile çoklu temsilerle desteklenmiş ders planı hazırlama ve sunma faaliyetlerine yönelik tecrübeleri ile ilgili görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla görüşme yapılmıştır. Yapılan görüşmelerin analizi sonucunda, öğretmen adaylarının, bilimsel kavramların ve süreçlerin öğretiminde hem öğretmen hem de öğrenciler tarafından geliştirilen çoklu temsillerin kullanılmasının, öğrencilerin öğrenmesine ve mesleki gelişimlerine olumlu katkılar sağladığını düşündükleri ortaya çıkmıştır.