İlköğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile örgütlerine yönelik muhalif davranışları arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURCU GÜRCAN

Danışman: Ayhan Ural

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile

örgüte ilişkin muhalif davranışlar sergileme düzeylerini incelemek ve iki değişken

arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma evrenini, 2015-2016 Eğitim-Öğretim yılında

Ankara’nın Sincan ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 85 resmi ilköğretim kurumunda

görev yapan 3286 öğretmen oluşturmakta olup, araştırmaya 344 öğretmen katılmıştır.

Araştırmada, kişisel bilgilerin yanısıra Örgütsel Muhalefet Ölçeği ve Beş Faktör Kişilik

Envanteri kullanılmıştır. Ölçeklerin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ölçek sahipleri

tarafından yapılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 21.0 programı kullanılmıştır. Araştırma

bulgularına göre, öğretmenlerin muhalefet etme düzeylerinin orta düzeyde olduğu

görülmüştür. Dikey muhalefete ilişkin davranışları sergiledikleri daha fazla sergiledikleri

tespit edilmiştir. Araştırmada kişilik özellikleri ile muhalif davranışları arasındaki ilişkiye

bakıldığında, dışadönüklük kişilik özellikleri ile dikey muhalefet arasında düşük düzeyde bir

ilişki saptanmıştır. Araştırma bulguları demografik değişkenlere göre incelendiğinde ise

cinsiyet, kıdem, çalışma süreleri, kardeş sayıları açısında anlamlı farklılıklar tespit

edilemezken; yaş, medeni durum ve sendika değişkenin örgütsel muhalefet üzerinde anlamlı

bir etkisinin olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: örgütsel muhalefet, beş faktör kişilik özellikleri