Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURCU GÜRCAN
Danışman: Ayhan Ural
Özet:
Bu araştırmanın amacı, ilköğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile
örgüte ilişkin muhalif davranışlar sergileme düzeylerini incelemek ve iki değişken
arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma evrenini, 2015-2016 Eğitim-Öğretim yılında
Ankara’nın Sincan ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 85 resmi ilköğretim kurumunda
görev yapan 3286 öğretmen oluşturmakta olup, araştırmaya 344 öğretmen katılmıştır.
Araştırmada, kişisel bilgilerin yanısıra Örgütsel Muhalefet Ölçeği ve Beş Faktör Kişilik
Envanteri kullanılmıştır. Ölçeklerin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ölçek sahipleri
tarafından yapılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 21.0 programı kullanılmıştır. Araştırma
bulgularına göre, öğretmenlerin muhalefet etme düzeylerinin orta düzeyde olduğu
görülmüştür. Dikey muhalefete ilişkin davranışları sergiledikleri daha fazla sergiledikleri
tespit edilmiştir. Araştırmada kişilik özellikleri ile muhalif davranışları arasındaki ilişkiye
bakıldığında, dışadönüklük kişilik özellikleri ile dikey muhalefet arasında düşük düzeyde bir
ilişki saptanmıştır. Araştırma bulguları demografik değişkenlere göre incelendiğinde ise
cinsiyet, kıdem, çalışma süreleri, kardeş sayıları açısında anlamlı farklılıklar tespit
edilemezken; yaş, medeni durum ve sendika değişkenin örgütsel muhalefet üzerinde anlamlı
bir etkisinin olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: örgütsel muhalefet, beş faktör kişilik özellikleri