ERGENLERDE SALDIRGANLIK VE PROBLEM ÇÖZME


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Seyhan CENGİZ

Danışman: LEYLA ERCAN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, cinsiyetlere, okul türlerine, sınıf düzeylerine, ailelerinin ekonomik gelir düzeylerine ve anne-babalarının eğitim seviyelerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Veriler SPSS 11.5 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veri toplamak amacıyla Ankara ili Çankaya ilçesinde ortaöğretime devam eden 542 (217 kız ve 325 erkek) öğrenciye ölçme araçları uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Saldırganlık Ölçeği ve Problem Çözme Envanteri kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde; cinsiyetlere göre saldırganlık puanlarının farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi kullanılarak, okul türlerine, sınıf düzeylerine, ailelerin ekonomik gelir düzeylerine, anne-babalarının eğitim seviyelerine göre saldırganlık puanlarının farklılaşıp farlılaşmadığı tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak yapılmıştır. Tek yönlü varyans analizi sonucunda, ailelerinin ekonomik gelir düzeylerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık puanları açısından ortaya çıkan farkın kaynağını bulmak amacıyla Tukey testi yapılmıştır. Ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık ve problem çözme toplam puan ve alt ölçekleri (Aceleci Yaklaşım, Düşünen Yaklaşım, Kaçıngan Yaklaşım, Değerlendirici Yaklaşım, Kendine Güvenli Yaklaşım ve Planlı Yaklaşım) arasındaki korelasyon değerleri hesaplanmıştır. Analizlerde hata payı üst sınırı .05 olarak hesaplanmıştır. Araştırmanın bulguları: 1) Cinsiyetlere göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinde anlamlı bir farklılaşma olduğu bulunmuştur. Erkek öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin, kız öğrencilerin saldırganlık düzeylerinden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 2) Devam edilen okul türlerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinde, anlamlı bir şekilde farklılaşma olmadığı bulunmuştur. 3) Sınıf düzeylerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinde anlamlı bir farklılaşma olmadığı bulunmuştur. 4) Ailelerin ekonomik gelir düzeylerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmuştur. Bu farkın daha çok ailelerinin ekonomik gelir düzeyleri yüksek olan grup ile ailelerinin ekonomik gelir düzeyleri orta olan grup arasında olduğu tespit edilmiştir. Ailelerinin ekonomik gelir düzeyleri yüksek olan ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri de yüksek çıkmıştır. 5) Annelerinin eğitim seviyelerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri incelendiğinde anlamlı bir ilişki olmadığı bulunmuştur. Bu durum annelerin eğitim seviyelerinin, çocuklarının saldırgan davranışlarını kontrol etmede çok fazla etkili olmadığını ortaya koymuştur. 6) Babalarının eğitim seviyelerine göre ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinde anlamlı bir ilişki olmadığı bulunmuştur. 7) Ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Diğer bir ifadeyle, ortaöğretim öğrencilerinin problem çözme becerileri arttıkça, saldırganlık düzeylerinin azalmakta olduğu bulunmuştur.