Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALEYNA HALICI
Danışman: Fatma Ünal
Özet:
Son yıllarda yapılan araştırmalar, borik asitin (BA) antioksidan, antikanser ve antigenotoksik özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada, BA’nın farklı konsantrasyonlarının (0,0313-0,5 µg/mL) insan lenfositlerinde olası genotoksik ve genotoksik olduğu bilinen metil metansülfonat (MMS; 6,60 µg/mL), bakır oksit nanopartikülü (CuO NP; 100 µg/mL) ve hidrojen peroksite (H2O2;100 µM) karşı olası antigenotoksik/kemopreventif potansiyeli incelenmiştir. Bütün genotoksinler kromozom anormallikleri (KA), kardeş kromatit değişimi (KKD), mikronükleus (MN) ve DNA hasarında ve mitotik indekste (Mİ) anlamlı artışlara sebep olurken, BA’in tek başına uygulanan konsantrasyonları, bir kaç istisna dışında, bu parametrelerde anlamlı bir değişiklik oluşturmamıştır. Bunun tersine, kültür ortamına BA eklenmesi, MMS ve CuO NP’leri tarafından oluşturulan KA frekansını, 24 ve 48 saatlik uygulamada hemen hemen tüm konsantrasyonlarda anlamlı düzeyde azaltmıştır. KKD testinde, 24 saatlik uygulamada, BA, MMS’ye karşı en düşük üç dozda anlamlı olmayan, CuO NP’lerine karşı en düşük iki konsantrasyonda anlamlı düşüşler oluşturmuştur. 48 saatlik uygulamada, BA, hemen hemen tüm uygulamalarda MMS (0,125 µg/mL hariç) ve CuO NP’lerinden (0,5 µg/mL hariç) kaynaklanan KKD/Hücre düzeyini anlamlı düzeyde azaltmıştır. BA ayrıca, 24 saatlik uygulamada, MMS ve CuO NP’lerinden kaynaklan mitotik indeksteki düşüşleri çoğu konsantrasyonlarda anlamlı şekilde artırmıştır. BA, MMS ve CuO NP’lerinin (0,5 µg/mL hariç) artırdığı MN frekansını tüm konsantrasyonlarda anlamlı düzeyde azaltmıştır. Komet testinde, BA, H2O2 kaynaklı DNA hasarını (kuyruk uzunluğu) tüm konsantrasyonlarda (0,0625 µg/mL hariç) anlamlı düzeyde azaltmıştır. Sonuç olarak, bu çalışmada, BA’nın insan lenfositlerinde tek başına önemli bir sitotoksik ve genotoksik etki oluşturmadığı, tam tersine, MMS, CuO NP’leri ve H2O2’e karşı güçlü bir sitoprotektif ve antigenotoksik/kemopreventif etki sergilediği belirlenmiştir. Bu nedenle, bulgularımız, borik asitin çeşitli genotoksinlere karşı koruyucu mekanizmalarının aydınlatılması için daha detaylı araştırmaların yapılması gerektiğini göstermektedir