İlkokul öğrencilerinin anlama ve anlatma becerilerinin hikâye anlatıcılığı yolu ile geliştirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE ÇELEBİ ESMER

Danışman: Seyit Ateş

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı, ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin anlama ve anlatma

becerilerinin, hikâye anlatıcılığı yolu ile geliştirilmesidir. Araştırmada anlama becerileri

dinleme ve okuma; anlatma becerileri yazma ve konuşma öğrenme alanlarını içermektedir.

Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ili Pursaklar ilçesine bağlı bir devlet okulunda

üçüncü sınıfta öğrenim gören dokuz öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcıların belirlenmesinde

amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Birinci

dönem Türkçe dersi karne notları, sınıf öğretmeninin gözlem ve görüşleri esas alınarak

öğrenciler iyi, orta, zayıf olarak gruplandırılmış ve her grupta üçer öğrenci olacak şekilde

toplam dokuz öğrenciyle çalışma yürütülmüştür. Öğrencilerin seçiminde gönüllülük esas

alınmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması benimsenmiştir.

Veri toplama araçları olarak dinlediğini anlama testleri, hikâye elementleri değerlendirme

ölçeği, hikâye anlatıcılığı rubriği, araştırmacı günlüğü, yarı yapılandırılmış görüşme formu

ve öğrencilerin uygulama anındaki durumlarını betimleyebilmek amacıyla video kamera

kayıtları kullanılmıştır. Hazırlanan eylem planı 48 saat uygulanmıştır. Öğrencilerin

dinlediğini anlama, sözlü anlatım (hikâye anlatıcılığı) ve yazılı anlatım becerileri; eylem

planı başında, öğretim devam ederken ve plan sonunda olmak üzere toplam üç defa

ölçülmüştür. Nitel verilerin analizinde betimsel analiz tekniği; nicel verilerin analizinde

ilişkili ölçümler için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları

vii

eylem planı devam ettikçe öğrencilerin dinlediğini anlama, sözlü anlatım (hikâye

anlatıcılığı) ve yazılı anlatım (hikâye yazma) becerilerinin geliştiğini ortaya koymaktadır.

Öğrencilerin uygulama sonunda, uygulama öncesi ve uygulama sırasına göre; dinlediğini

anlama, sözlü ve yazılı anlatım alanlarında daha yüksek puan aldıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler : Hikâye anlatıcılığı, hikâye anlatma, dinlediğini anlama, yazılı

anlatım, hikâye elementleri, eylem araştırması