Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Büşra ÖMÜRLÜ
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Melika Özer
Eş Danışman: Onur Altuntaş
Özet:
Malzemelerin yüzey özellikleri nihai kullanım yerlerindeki performansları açısından oldukça önemlidir. Yüzey özellikleri ve kalitesinin parça ömrü üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olması yüzey bitirme işlemlerini önemli kılar. Yüzey özelliklerinde iyileştirmeler sağladığı için yüzey haddeleme geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu çalışmada AA7075 T651 alüminyum alaşımına 0.15-0.30 mm ezme derinliklerinde, 0.15-0.30-0.60-0.90 mm/dk değişen ilerleme hızlarında ve 100-200 dev/dk aralığında uygulanan bilyeli haddeleme işleminin mekanik ve mikroyapısal etkileri incelenmiştir. Farklı parametrelerde gerçekleştirilen bilyeli haddeleme işlemlerinden sonra yüzey kalitelerini belirleyebilmek için yüzey pürüzlülüğü ölçümleri, mekanik özelliklerinin karakterizasyonu için ise sertlik ve darbe tokluk testleri uygulanmıştır. Bilyeli haddeleme işleminin yüzey pürüzlülüğüne doğrudan etkili olduğu artan devir sayısı ve ilerleme hızına bağlı olarak tespit edilmiştir. Mikroyapısal incelemeler sonucu numune yüzeyinde artan deformasyon miktarı artışı ile ortalama tane boyutu azalmıştır. 200dev/dk bilyeli haddeleme işlemi şartlarında numunenin yüzey sertliği başlangıç durumuna göre yaklaşık %41 artarak 265 HV2 olarak ölçülmüştür. Bilyeli haddeleme işleminin alaşımın darbe tokluk özelliğine olumlu etkisinin olmadığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Bilyeli haddeleme, AA7075, yüzey işlemi, plastik deformasyon,
yüzey pürüzlülüğü, yüzey sertliği, darbe tokluk