Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gizem MERT
Danışman: ZELİHAGÜL DEĞİM
Özet:Astım, havayollarının kronik ve inflamatuvar hastalığıdır. Astımda en önemli nedenlerden biri bronşiyal hiperreaktivitedir. Bununla birlikte oluşan kronik inflamasyon hastalığı daha kompleks hale getirmektedir. Beta 2 adrenoreseptör agonistler astım ve KOAH hastalıklarında bronkodilatör ajanların temelini oluşturur. Çalışmamızda amacımız; selektif beta 2 agonist bir ajan olan fenoterol ve bir antihistaminik ajan olan ketotifeni birlikte bir ilaç şeklinde kullanarak astım tedavisini daha güçlü hale getirmek, kombine ilaç kullanımı ile ilaç alım sıklığını azaltmak olmuştur. Fenoterol ve ketotifeni birlikte içeren kapsül, hastada hem bronkodilatasyon sağlayacak hem de alerjik reaksiyonların önüne geçecektir. Çalışmamızda ketotifen hemen salım yapan formda, fenoterol ise mikroküre yapılarak denetimli salım yapan formda kapsül içerisinde yer almaktadır. Fenoterol mikroküre formülasyonlarında stabilizan olarak PVA, polimer olarak Eudragit RS 100 kullanılmıştır. Fenoterol farmakokinetik parametreleri kullanılarak yapılan tasarım hesabına göre hedef profil belirlenmiştir. Hedef profile ulaşarak daha kararlı bir kan seviyesine ulaşmak için farklı miktarlarda Eudragit RS 100 ile çalışılmıştır. Hazırlanan mikrokürelerin partikül boyutları, zeta potansiyelleri, verimleri ölçülerek karakterizasyonları yapılmıştır. Çözünme hızı deneyleri ile hedef profile en yakın mikroküre formülü belirlenmiştir. Sonrasında fenoterol mikroküre, ketotifen ve yardımcı maddeler ile kapsül formülasyonları hazırlandı. Yardımcı maddelerde lubrikan olarak talk kullanılırken, dolgu maddesi olarak laktoz monohidrat ve prejelatinize nişasta denendi ve çözünme hızı çalışmalarında laktoz monohidrat uygun bulundu. Çözünme hızı deneylerinde fenoterolün hedef profile karşı, ketotifenin ticari piyasa preparatı olan Zaditen 1 mg tablet karşı f2 benzerlik faktörleri hesaplandı. İçerik tekdüzeliği, çözünme hızı, dağılma, nem, ağırlık tekdüzeliği analizleri yapıldı ve farmakope limitlerine göre uygunluğu değerlendirildi. Miktar tayini ve çözünme hızı çalışmalarında UV spektrofotometre kullanıldı. Kapsüllerden ve mikrokürelerden fenoterol salımının sıfır derece kinetiğe uyum sağladığı görüldü. Kapsüllerimizden ve Zaditen tabletten ketotifen salımının ise her ikisi için de BTA kinetiğine uyum sağladığı görüldü. Formülümüz ketotifen salımı açısından referansımız Zaditen tabletle salım kinetiği açısından uyumu yakalamıştır. Sonuç olarak; kapsül formülümüz fenoterol salımı açısından hedef profile, ketotifen salımı açısından ise Zaditen tablet ile uyumlu bulunmuştur. Kapsülümüz 25C ve 40C sıcaklıkta 3 ay boyunca stabil bulunmuştur. Geliştirdiğimiz kapsül formülasyonumuz toplum sağlığını tehdit eden bir hastalık olan astım tedavisi için önemli gelişmelere katkı sağlayabilir.