İnovatif demiryolu yol muayene ve ölçüm aracı tasarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sezer ÖZGÜN

Danışman: Hüseyin Rıza Börklü

Özet:

Demiryolları çevre dostu, ekonomik ve güvenilir olmasının yanı sıra enerji verimliliği ve taşıma kapasitesinin yüksek olması nedeniyle bir ulaşım seçeneği olarak tercih edilmektedir. Son yıllarda, Türkiye'de de yüksek hızlı tren ve konvansiyonel tren ağlarının genişletilmesi için önemli projeler hayata geçirilmiştir. Artan demiryolu hattı uzunluğu ile birlikte, emniyetli, güvenilir ve sürdürülebilir bir demiryolu işletmeciliği için düzenli olarak yapılan demiryolu hattı ölçümleri daha da kritik hale gelmiştir. Bu nedenle bu çalışma kapsamında, demiryolu hattının ve rayların geometrik bozulmalarını belirlemek için demiryolu ölçüm ve muayene aracı kavramsal tasarımı gerçekleştirilmiştir. Bu tasarım işlemi Pahl ve Beitz'in sistematik tasarım yaklaşımı esas alınarak yapılmıştır. Yenilikçi, değerli ve müşteri odaklı bir tasarım oluşturmak için kavramsal tasarım adımlarında Kalite Fonksiyonu Yayılımı (KFY), Yaratıcı Problem Çözme Teorisi (TRIZ/TIPS) ve Değer Mühendisliği (DM) gibi metodolojilerden yararlanılmıştır. KFY kullanılarak müşteri talepleri tasarım parametrelerine dönüştürülmüş ve önemli tasarım problemleri belirlenmiştir. TRIZ/TIPS kullanılarak yenilikçi tasarım özellikleri tanımlanmış ve problemler için yaratıcı çözüm ilkeleri önerilmiştir. DM'nin önemli adımlarından biri olan fonksiyon analizi kullanılarak fonksiyon ilişkileri geliştirilmiş ve değer analizi için kritik fonksiyonlar belirlenmiştir. Bu metodolojilerin kullanımı, demiryolu ölçüm ve muayene aracının etkin bir şekilde tasarlanmasına katkı sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler : Kavramsal tasarım, Kalite Fonksiyonu Yayılımı, Yaratıcı Problem Çözme Teorisi, Değer Mühendisliği