Mimari tasarımda biyomimetik yaklaşımların işlevsel esneklik amaçlı kullanımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: ÖZGE ZENTER

Danışman: MEHMET TAYFUN YILDIRIM

Özet:

Teknolojinin gelişmesi ile birlikte toplumların kültürleri, yaşam biçimleri, ihtiyaçları ve beklentileri hızlı bir şekilde değişmektedir. Mimarlık da bu gelişimlerden ve değişimlerden etkilenmektedir. Yakın bir döneme kadar mimarlıkta kalıcılık, yapıların zamana karşı dayanımı en önemli tasarım ölçütlerinden biriyken, günümüzde yapının değişebilir dönüştürülebilir olması, dış koşullara ayak uydurabilmesi, hızla değişen ihtiyaçlara cevap verebilmesi, beklentileri karşılayabilmesi gün geçtikçe aranan özelliklerden biri halini almıştır. Bu nedenle İşlevsel Esneklik kavramı tasarımda güncel bir kavramdır. Mimaride hareket kavramı uzun yıllar kullanılmasına karşın, Kinetik Mimarlık yeni bir kavramdır. Kinetik yapı elemanlarının tasarımda kullanılmasıyla birlikte, biçim değiştirebilen, fiziksel çevre denetimi yapabilen, enerji tasarrufu sağlayabilen ve cephelerde farklı görsel etki yaratabilen binaların tasarlanması mümkün olmaktadır. Bu bağlamda işlevsel esneklik ve kinetik mimarlık kavramlarında, doğadaki oluşumlardan etkilenme, simüle etme yaklaşımları olan Biyomimetik, tasarımda harekete ve işlevsel esnekliğe olanak sağlamaktadır. Doğa, oldukça karmaşık kinetik yapıları ve büyüleyici mekanizmaları kapsayan geniş bir yelpaze sunmaktadır. Doğada olanın incelenip uygulanmasında, sadece biçim ya da strüktür olarak doğanın esin kaynağı olması yetersiz olacaktır. Bu nedenle düşünce ve anlayış olarak da doğanın referans alınması gerekmektedir. Bu tez çalışmasında amaç, kinetik biyomimetik oluşumların işlevsel esneklik sağlama amacıyla kullanılarak, mimarlık, mühendislik ve biyolojinin kesişiminde, hareketli ve doğa esinli mimari tasarım önerileri yapmaktır. Bu bağlamda mimari tasarım ile ilişkili olarak esnek sistemler, kinetik sistemler ve biyomimetik sistemler incelenmiştir. Alan çalışması olarak; biçim değiştiren doğal organizmaların örnekleri ele alınmış ve bunların çalışma prensipleri stilize edilmiştir. Bu çalışmada doğal organizmaların mekanik çalışma prensiplerin