Beden eğitimi ve spor alanında karşılaşılan kavram yanılgıları


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: ANIL TÜRKELİ

Danışman: ÖMER ŞENEL

Özet:

Bu araştırmada, farklı statüdeki (akedemisyen, beden eğitimi ve spor öğretmeni, öğretmen adayı) katılımcıların beden eğitimi ve spor alanında yaygın olarak kullanılan beden eğitimi, spor, egzersiz ve fiziksel aktivite kavramlarına ilişkin kavram yanılgılarını tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışma grubunu Ankarazda farklı devlet üniversitelerinde görev yapan 20 akademisyen (10 kadın, 10 erkek), yine Ankarazda farklı eğitim kademelerinde (Ortaokul ve lise) görev yapan 20 beden eğitimi ve spor öğretmeni (10 kadın, 10 erkek) ve farklı üniversitelerin Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümlerinde öğrenim gören 20 öğretmen adayı (10 kadın, 10 erkek) oluşturmaktadır. Araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından fenomenoloji (olgu bilim) deseni ile tasarlanmıştır. Veriler Bağımsız Kelime İlişkilendirme Testi (KİT), Çizme yazma formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme formu aracılığıyla elde edilmiştir. Katılımcıların bağımsız kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla kavramlara verdikleri cevaplar tematik analize tabi tutulmuştur. Çizme yazma ve yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile bağımsız kelime ilişkilendirme testinde kavram yanılgısı potansiyeline sahip olduğu düşünülen katılımcılardan elde edilen veriler ise içerik analizinden faydalanılarak incelenmiştir. KİTzde beden eğitimi, spor, egzersiz ve fiziksel aktivite kavramlarına ilişkin 24 katılımcının kavram yanılgısına sahip olabileceği öngörülmüştür. Kavram yanılgısına sahip olduğu düşünülen katılımcılardan (n=24) ikisi egzersiz kavramına yönelik kavram yanılgısına sahipken (% 9,52); üçer katılımcı ise beden eğitimi (% 14,28), spor (% 14,28) ve fiziksel aktivite (% 14,28) kavramlarına yönelik kavram yanılgısına sahip olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların kavram yanılgısına sahip olmalarında en belirgin sebepler kavramlara yönelik zihinlerinde oluşmuş bilimsellikten uzak bilişsel yapılar, kavramları tek boyutu ile genelleme yaparak ifade etmeleri ve kavrama yönelik ilişkisiz tanımlamalar yapmalarıdır. Sonuç olarak topluma yaşam boyu spor yapma alışkanlığı kazandırmada önemli katkıları olan katılımcıların kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir. Spor kültürünün oluşmasında etkisi olan katılımcıların, sahip oldukları kavram yanılgılarının kaynağının tespit edilmesi, bireylerin sportif etkinlikleri daha bilinçli gerçekleştirmeleri hususunda katkı sağlayacağı düşünülmektedir.