Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: ALİ DERYA ATİK
Danışman: YÜCEL KAYABAŞI
Özet:Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim dokuz ve onuncu sınıf Biyoloji Dersi Öğretim Programına ilişkin Biyoloji öğretmen görüşlerini belirlemek, çeşitli değişkenlere göre karşılaştırmak, dokuz ve onuncu sınıf öğrencilerinin Biyoloji bilimine ve dersine yönelik tutumlarını ölçmektir. Araştırma 2013/2014 ve 2014/2015 Eğitim-Öğretim yıllarında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara İlindeki ortaöğretim okullarında görevli biyoloji öğretmenleri ve dokuz ve onuncu sınıf ortaöğretim öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verilerinin toplandığı öğretmen örneklemini; 267 biyoloji öğretmeni, öğrenci örneklemini ise 738 dokuzuncu ve onuncu sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutu için örneklem; 24 biyoloji öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında öğretmen ve öğrencilere iki ayrı ölçek uygulanmış, nitel verilerin toplanmasında ise öğretmenlere uygulanan bir görüşme formu kullanılmıştır. Ayrıca zümre öğretmenler kurulu tutanakları doküman inceleme yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmada nicel verilerin çözümlenmesinde biyoloji öğretmeni ve dokuzuncu ve onuncu sınıf ortaöğretim öğrencilerine ilişkin frekans ve yüzde hesaplanmıştır. Biyoloji öğretmenlerinin dokuz ve onuncu sınıf Biyoloji Dersi Öğretim Programının (amaçlar, içerikler, öğretim süreçleri, değerlendirme) ögeleri hakkındaki görüşleri arasındaki farklılıkları tespit etmek için t testi, ANOVA, Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi uygulanmıştır. Görüşme formuyla elde edilen veriler için içerik analizi yapılmıştır. Dokuzuncu ve onuncu sınıf öğrencilerinin Biyoloji bilimine ve dersine yönelik tutumlarını cinsiyet, sınıf düzeyi, başarı durumu gibi değişkenlere göre farkının olup olmadığını ortaya çıkarmak içinde Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi uygulanmıştır. Araştırmanın nicel verileri sonucunda, öğretmenlerin cinsiyet, mezun oldukları fakülte, görev yaptıkları okul, hizmet içi kursa katılıp/katılmama durumları, hizmet süreleri, öğrenim durumu, sınıf mevcudu ve haftalık ders saatlerine göre programın amaçlar, içerik, öğrenme-öğretme süreci ve ölçme-değerlendirme boyutlarına yönelik görüşleri arasında fark bulunmamıştır. Araştırmanın öğrenci analiz sonuçlarına göre, biyoloji bilimine ve dersine karşı tutum puanlarında sınıf düzeyi, Biyoloji dersi akademik başarısı ve okul türü değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık tespit edilirken, cinsiyet ve anne-baba eğitim durumu değişkenleri açısından tutum puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Genel olarak kız ve erkek öğrencilerin Biyoloji bilimine ve dersine yönelik tutumları pozitiftir. Araştırmanın nitel verileri sonucunda, bazı öğretmenler Biyoloji Dersi Öğretim Programının ögelerine ilişkin problemleri belirtmişlerdir. Genel olarak öğretmenlerin çoğunluğu programın kazanımlar, içerik, öğrenme-öğretme ve ölçme değerlendirme süreci açısından çok ciddi sorun yaşanmadığını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin Biyoloji Dersi Öğretim Programının temel yaklaşımı, öğretim yaklaşımları, yöntemleri, ölçme ve değerlendirme boyutu hakkında hizmet içi eğitimler alması gerektiği belirlenmiştir.