Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yasin GÜR
Danışman: Behçet Gülenç
Özet:
Bu çalışmada günümüzde inşaat sektörü, otomotiv ve savunma sanayinde; özellikle vinç, römork ve şasi imalatında yaygın olarak kullanılan Strenx 700 MC yüksek mukavemetli yapı çeliğinin kaynak kabiliyeti araştırılmıştır. Bu amaçla üretimde üstün avantajlara sahip yüksek kaynak hızı sağladığı için tercih edilen MIG kaynak yöntemiyle en ideal kaynak parametreleri seçilerek kaynak işlemi yapılmıştır. Bu kaynak yönteminde kullanılan ilave metal ile kombin edilen koruyucu gazın yapılan kaynaklı birleştirmede gerekli mekanik özellikleri karşılaması beklenir. Deneysel çalışma için standart ölçülerde hazırlanmış olan 10 mm kalınlığında S700 MC plakalar, koruyucu gaz olarak M20 (%8CO2 + %92Ar) ve ilave kaynak metali olarak da ER110 SG (NiMoCr) teli kullanılmıştır. Kaynak öncesi deney numunelerinin mekanik özelliklerinin belirlenmesi için spektral analizleri çıkarılmıştır. Kaynak ısı girdisi hesaplandıktan sonra gerekli kaynak parametreleri ayarlanarak deney numuneleri, alın kaynağı ve köşe kaynağı olmak üzere iki farklı birleştirme tipiyle PA ve PB pozisyonlarında kaynatılmıştır. Kaynaklı birleştirme sonrası öncelikle NDT yapılarak kaynak hatalarına bakılmıştır. ITAB'dan ve kaynak metalinden tahribatlı muayene için test numuneleri alınmıştır. Mekanik özelliklerin belirlenmesinde mekanik test laboratuvarında vickers sertlik ölçümleri alınmış ayrıca numuneler eğme, kırma, enine çekme ve charpy çentik darbe testine tabi tutulmuştur. Ayrıca, metalografik çalışmalar sonrası makro ve mikroyapı görüntüleri analiz edilmiştir. Yapılan deneysel çalışmalar sonucunda, yüksek mukavemetli S700 MC yapı çeliğinin mekanik davranışı ile ITAB’daki değişimleri incelenmiştir. Malzemede kaynak sonrası yapılan test sonuçlarına göre en düşük sertlik değerleri ve en yüksek darbe emilim enerjisi ITAB’da görülmüştür. Artan ısı girdisi ile darbe tokluğunun da arttığı gözlemlenirken, kaynak sonrası hızlı soğuma ile tanelerin küçülerek çekirdeklenmesi sonucu dayanımda artış göstermiştir.
Anahtar Kelimeler : MIG, Strenx 700 MC, Vickers Sertlik, ITAB, Çentik Darbe Testi,
. Çekme Testi, Makro Test, Mikroyapı