Anne-babaların çocuklarını okul öncesi eğitime göndermeme nedenleri

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NİHAL YAYLA

Danışman: Türker Kurt

Özet:

Okul öncesi eğitim, insan hayatının en önemli dönemlerinden biridir. Çocukların okul öncesi eğitim hizmetlerinden yararlanması hayatın daha sonraki dönemleri için kritik bir önem taşımaktadır. Türkiye’de okul öncesi eğitimde okullaşma oranı tüm eğitim kademelerindeki okullaşma oranlarından daha geridedir. Son yıllarda okul öncesi eğitimde okullaşma oranında bir artış olmasına rağmen gelinen noktada rakamlar beklenilen seviyenin altındadır. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı anne-babaların çocuklarını okul öncesi eğitime göndermeme nedenlerinin incelenmesidir. Çalışma fenomenolojik yaklaşıma dayalı nitel bir araştırmadır. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Ankara ilinde çocuklarını okul öncesi eğitime göndermeyen 27 anne-babanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada anne-babaların çocuklarını okul öncesi eğitime göndermeme nedenleri, okul öncesi eğitime ilişkin görüşleri, çevrelerindeki ailelerde çocukların okul öncesi eğitime gönderilme durumu ve hangi koşullar sağlandığında çocuklarını okul öncesi eğitime gönderebilecekleri konularına ilişkin görüşleri alınmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Analizlerin sonucunda annebabaların çocuklarını yaş, dil gelişiminin yeterli seviyede görülmemesi, çocukların tuvalet eğitimlerini tamamlamamaları, güvenlik, çocuğa bakacak birinin varlığı, çocuğun okul reddi, okul masrafları ve yakın devlet okulu olmaması gibi nedenlerle okul öncesi eğitime göndermediği belirlenmiştir. Anne-babalar okul öncesi eğitim kurumlarında verilen eğitimle çocukların ilkokula hazır olarak başladıkları ve sosyalleştiklerini ifade etmiş, ayrıca okul öncesi eğitim kurumlarında verilen eğitimin niteliği üzerinde durmuşlardır. Bunun yanında anne-babalar vi okul öncesi eğitim kurumlarında verilen eğitim ile çocukların mutlu olması gerektiğini ifade etmiş, bir kısım anne-baba ise çocukların okula başlayacakları döneme kadar olan eğitimin evde de verilebileceğini ifade etmiştir. Görüşülen anne-babaların çevrelerindeki ailelerde çocukların büyük bir çoğunluğunun bir sebep olmadan okul öncesi eğitime gönderildiği, ilkokul öncesi ve annenin çalışması gibi durumlarda da okul öncesi eğitimin tercih edildiği görülmüştür. Çocuklarını okul öncesi eğitime göndermemeyi tercih eden anne-babalar ve onlardan etkilenerek çocuklarını okul öncesi eğitime göndermeyen bir azınlığın varlığı da görülmüştür. Son olarak anne-babalar çocuklarını, okul öncesi eğitim ortamının güvenilir ve fiziki koşullarının uygun olması, nitelikli öğretmen bulunması, annenin çalışması, çocuğun zihinsel ve fiziksel olarak okul öncesi eğitime hazır olduğu izleniminin oluşması, yakın devlet okulu olması ve okul masraflarının olmaması gibi durumların varlığında okul öncesi eğitime gönderebileceklerini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler : Okul öncesi eğitim, okul öncesinde okullaşma oranı, anne-baba görüşleri