Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Hilal Bozoğlan
Danışman: PAŞA TEVFİK CEPHE
Özet:Anadili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin sayısı anadili İngilizce olan öğretmenlerin sayısından üçte bir oranında daha yüksektir (Crystal, 2003). Ancak, anadili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin profesyonel durumu çoğunlukla anadili İngilizce olan İngilizce öğretmenlerinden daha düşük görülmekte, ve ana dili İngilizce olmayan öğretmenler farklı ortamlarda ayrımcı tavırlarla karşılaşabilmektedir. Mevcut duruma rağmen, ana dili İngilizce olmayan öğretmenlerle ilgili algılar ve ana dili İngilizce olmayan öğretmenlerin güçlendirilmesiyle ilgili çalışmalar araştırmacıların dikkatini yeni yeni çekmeye başlamıştır. Bu açıdan, bu çalışma Türkiye'deki ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin kimliğini sosyo-psikolojik bir bakış açısıyla incelemeyi hedeflemektedir. Ancak, daha önce yapılan çalışmalar yalnızca öğrencilerin yada yalnızca öğretmenlerin algılarını incelerken, bu çalışma öğrencilerin algılarını, öğretmenlerin algılarını ve öğretmenlerin öğrencilerin ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenleriyle ilgili ne düşündüklerine dair algılarını içermektedir. Dolayısıyla, bu çalışma benlik- ve öteki algıları ve meta-algılarını (kişinin diğerlerinin kendi hakkında ne düşündüğüne dair algısı) biraraya getirmektedir. Çalışmanın kapsamı iki kısımdan oluşmaktadır: bir yandan öğrencilerin algısı, öğretmenlerin algısı ve öğretmenlerin öğrencilerin ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenleriyle ilgili ne düşündüklerine dair algıları arasındaki farklılıkları incelemekte ve ana dili İngilizce olan öğretmenler ve ana dili İngilzce olmayan İngilizce öğretmenlerinin güçlü ve zayıf yönlerini saptamayı hedeflemektedir; diğer yandan ise algılar arasındaki muhtemel farklıkları saptamak amacıyla ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilzce öğretmenleriyle ilgili öğrencilerin ve öğretmenlerin algıları ve öğretmenlerin ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenleriyle ilgili öğrencilerin ne düşündüklerine dair algılarını karşılaştırmaktadır. Veriler eş zamanlı karışık method kullanılarak, hem nitel ve nicel veri, hem de doğrudan ve psikoterapistler tarafından klinik ve tıbbi araştırmalarda kullanılan bir araştırma yöntemi olan döngüsel sorgulama yöntemi ile toplanmıştır. Öğrenciler ve Türk İngilizce öğretmenlerine 22-maddelik bir likert ölçekli anket ve açık uçlu sorular uygulanmıştır. Bulgular ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin farklı güçlü yanları ve zayıf yanlarının olduğunu göstermektedir. Ana dili İngiizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin pedagojik olarak güçlü yönleri olduğu, fakat dilbilimsel olarak zayıf yönlerinin olduğu algısının varlığı saptanmıştır. Öte yandan, ana dili İngilizce olan İngilizce öğretmenlerinin dilbilimsel olaak güçlü yönlerinin olduğu, fakat pedagojik olarak zayıf yönlerinin olduğu bulunmuştur. Bulgular aynı zamanda algılanan zayıf ve güçlü yanların birbirini tamamlayıcı olduğunu göstermektedir. Ayrıca, bulgular ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin dil becerisi ve öğretimiyle ilgili bazı noktalarda öğrencilerin algıları, öğretmenlerin algıları ve öğretmenlerin öğrencilerin ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenleriyle ilgili ne düşündüklerine dair algıları arasında fark olduğunu da ortaya koymaktadır. İlginç olarak, ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenleriyle ilgili olarak, öğrencilerin algılarının öğretmenlerin algıları ve öğretmenlerin öğrencilerin nasıl düşündüğüyle ilgili algılarından daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca Türkiyedeki ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin dil becerisi ve dil öğretimiyle alakalı konulardan bazılarıyla ilgili öğrencilerin ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenleriyle ilgili algılarına dair farkındalığı olmadığı bulunmuştur. Bu çalışma Türkiye'deki anadili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerinin güçlendirilmesi amacıyla öğretmen yetiştirme programları için birtakım tavsiyeler sunmaktadır. Yönetici ve koordinatörler açısından, yabancı dil öğretmeninin ana dil konuşucusu olmasının tek kriter olmaması, yönetici ve koordinatörlerin ana dili İngilizce olan ve ana dili İngilizce olmayan öğretmenlerin arasında işbirlikçi öğretim ve birbirinden öğrenmeleri üzerinde durmaları tavsiye edilmektedir. Yönetici ve koordinatörler ana dili İngilizce olan ve olmayan öğretmenleri farklı dil becerilerini farklı seviyedeki öğrenci gruplarına öğretmekle görevlendirebilirler. Ana dili İngilizce olan ve olmayan İngilizce öğretmenleri açısından, zayıf ve güçlü yönlerine dair farkındalık kazanmaları ve sürekli eğitimleri için fırsatları değerlendirmeleri tavsiye edilmektedir. Ana dili İngilizce olan öğretmenlere yerel kültür, yerel eğitim sistemi, öğrenci profili, sınav sistemi, öğrencilerin İngilizce öğrenirken yaşadığı zorluklar üstünde duran eğitim programlarına katılmaları,öğrencilerin ana diline kısmen de olsa hakim olmaları, İngilizce dilbilgisi konusunda teknik olarak bilgi edinmeleri tavsiye edilmektedir. Ana dili İngilizce olmayan İngilizce öğretmenlerine ise, hedef dilin kültürü hakkında daha çok bilgi sahibi olmaları, özellikle telaffuz açısından dil becerilerini geliştirmeleri, kendi davranışlarını gözlemlemeleri, öğrenciler ve meslektaşlarından geri dönüt almaları, kendilerine yurtdışı tecrübesi kazanmaları için şans tanınması ve Türkiye'de yabancı dil öğretiminde tek model yaklaşımı yerine uluslararası İngilizce normalarının teşvik edilmesi tavsiye edilmektedir.