Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatih Erarslan
Danışman: Mehmet Şahingöz
Özet:
Türk Dünyasında, 1990’lı yılların başında Sovyetler Birliği’nin yıkılmasıyla birlikte yeni bir düzen ortaya çıkmıştır. Özerk Türk Cumhuriyetleri bağımsızlıklarını kazanmış ve uluslararası alanda bölgeye olan ilgi artmıştır. Türkiye de Türk Cumhuriyetleri ile iş birliği yapmak amacıyla bölgeye yönelik yeni girişimlerde bulunmuştur. Sovyetler Birliği tarafından Türklere uygulanan siyasi, ekonomik ve kültürel alandaki yıkıcı politikalar, Türkistan coğrafyasında yaşayan Türk toplulukları arasında büyük ayrılıklara neden olmuştur. Türk Cumhuriyetleri arasında yaşanan sınır ve nüfus problemleri günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve kültürel alandaki faaliyetleri kapsamlı olmamış, Türk Cumhuriyetleri arasında ortak bir kültür ve siyasi birlik kurulamamıştır. Türkiye tarafından Türk Cumhuriyetlerine ekonomik, siyasi ve kültürel anlamda destek sağlamak amacıyla kurulan TİKA (Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı) ve TÜRKSOY (Türk Soylu Topluluklar) bölgeye yönelik faaliyetlerde bulunsa da bu çabalar süreklilik kazanamamıştır. Özellikle Türk Cumhuriyetleriyle kültürel anlamda yapılacak faaliyetler Türkiye için önemli görülmüş ve dil, tarih ve edebiyat alanında ortak çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. 1990’lı yıllar süresince devam eden bu iş birliği çalışmalarından birisi Türk Cumhuriyetlerinde okutulması planlanan Ortak Tarih Ders Kitabı Projesi’dir. 29 Eylül-2 Ekim 1992 yılında Bişkek’te Türk Cumhuriyetleri Devlet Başkanları Zirvesi’nde başlayan süreç, aynı yıl Yalova’da tarih komisyonunun toplanmasıyla hız kazanmıştır. Ortak Tarih Ders Kitabı Projesi için Türk Cumhuriyetlerindeki tarihçilerden oluşan komisyon çalışmaları siyasi ve kültürel sebeplerden ötürü uzun yıllar askıya alınmıştır. 2012’de ise Bişkek’te Türk Konseyi Zirvesinde proje için çalışmalar tekrar başlatılmıştır. Türk Konseyi tarafından Uluslararası Türk Akademisi’ne Ortak Tarih Ders Kitabı yazma görevi verilmiştir. Türk Akademisi tarafından yazım işlemleri tamamlanan Ortak Tarih Ders Kitabı 2019-2020’de Azerbaycan, Türkiye ve Kazakistan’da pilot okullarda okutulmaya başlanmıştır. Bu araştırmada ise Ortak Tarih Ders Kitabı’nın yazım süreciyle ilgili gerekli bilgiler verilmiş ve kitapla ilgili olarak öğretmen görüşlerine başvurulmuştur. Kolay ulaşılabilir örneklem yöntemine göre seçilen 15 tarih öğretmenine yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmış ve araştırma betimsel taramaya göre şekillendirilmiştir. Veriler içerik analizi kullanılarak incelenmiştir. Bulgular neticesinde elde edilen sonuçlarda Ortak Tarih Ders Kitabı’nın Türk devletlerini birbirine yakınlaştıracağı, genç nesillere kültürel ve tarihsel alanda katkı sağlayacağı, genç nesillerde ortak tarih bilinci geliştireceği ve bunun yanı sıra kitabın 15.yy’da değil 20.yy’da bitirilmesi gerektiği, kitaptaki içeriğin öğrenci düzeyine göre ağır olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Türk Konseyi, Türksoy, TİKA, Uluslararası Türk Akademisi