Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Merve AYDOĞAN
Danışman: Hülya Bayrak
Özet:
Gıda endüstrisindeki önemli gelişmeler sayesinde üreticiler arasında rekabet artmış ve tüketicilere ürün beğendirme, tüketici beğenisini ölçme gibi amaçlar ortaya çıkmıştır. Duyusal analiz gıdaların fiziksel veya kimyasal özelliklerini 5 duyu organı aracılığı ile görerek, koklayarak, işiterek, dokunarak ve tadarak duyu tepkilerini ölçer, test eder ve analiz eder. Duyusal analiz çalışmalarında ürünleri karşılaştırmak ve belirleyici olan duyusal faktörleri saptamak için istatistiksel yöntemler kullanılır. Duyusal analizde önemli bir husus olan duyusal yorgunluğun meydana getirdiği güvenirlik kaybı dengeli tamamlanmamış blok tasarımlar kullanılarak azaltılır. Durbin sıra sayıları testi ve Skilling ve Mack testi, dengeli tamamlanmamış blok tasarımların parametrik olmayan istatistiksel yöntem karşılıklarındandır. Örneklem büyüklüğünün yeterince büyük olmadığı durumlarda permütasyon testi kullanılır. Permütasyon testi, tekrarlanan deney tasarımındaki denemelerin rastgele atanmasıdır. Bu çalışmada dengeli tamamlanmamış blok tasarımlar, Durbin sıra sayıları testi ve permütasyon testleri tanıtılarak duyusal analizdeki yeri aktarılmıştır. Ayrıca tüketici tercihleri ve ürün özellikleri arasındaki ilişkiyi görsel bir biçimde ifade eden ürün haritaları tanıtılmış, yeni ürün geliştirme amacıyla yapılan bir çalışmaya yer verilerek ürün haritası çıkarılmış ve düzeltilmiş Durbin sıra sayıları testi ile ürün farklılıkları tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Duyusal analiz, dengeli tamamlanmamış blok tasarımlar, Durbin sıra sayıları testi, permütasyon testi, ürün haritaları