SANAT ESERİ KULLANILAN REKLAMLARIN GÖSTERGEBİLİMSEL AÇIDAN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Pelin ÖZTÜRK GÖÇMEN

Özet:

Günümüzde birbirine benzer ürünlerin çogalması, tüketicilerin günden güne bilinçlenmesi ve yogun rekabet ortamı, reklamların islevini daha da önemli bir hale getirmektedir. Kurum ve kuruluslar, hedef kitlelerinin akıllarında kalabilmek için kendilerini rakiplerinden ayıran reklamlar yapmak durumundadırlar. Reklamlarda kullanılan görsel malzemelerle ürünü özdeslestirmek ve ürünün özelliklerini vurgulamak olasıdır. Bazı kurum ve kuruluslar, faklılıklarını ve benzersizliklerini vurgulayabilmek için,reklamlarında, sanat eseri kullanmaktadırlar. Göstergebilim, tıpkı iletisim ve alt dalı olan reklamcılık gibi, 21. yüzyıla girerken yasamın tüm alanlarında önemli bir yer tutmaktadır. Etkili bir iletisim ortamı için, bizi çevrelemis olan tüm göstergelerin çözümlenmesi gerekmektedir. Bu arastırmanın amacı, sanat eseri kullanılan reklamların göstergebilimsel açıdan incelenmesidir. Bu amaç dogrultusunda, sanat eseri kullanılan reklamlardan, 1999 yılından itibaren ulasılabilenler toplanmıs ve incelenmistir. Göstergebilimsel incelemenin yapılabilmesi için gerekli kuramsal bilgiler iletisim, göstergebilime genel bakıs ve reklam baslıkları altında toplanmıstır. Veri toplama aracı olarak San Francisco Üniversitesi'nden Prof. Dr. Arthur Asa Berger'in, dergi reklamlarını göstergebilimsel açıdan incelemek için hazırlamıs oldugu ölçek kullanılmıstır. Bu ölçek, arastırmacı tarafından Türkçe'ye çevrilmistir. Ayrıca ölçegin, göstergebilimsel incelemeye ve aslına uygunlugunun belirlemede, on bes ögretim üyesi ve on bes grafikerden olusan uzman grubunun görüsleri alınmıstır. Sanat eseri kullanılan reklamların yaklasık % 44.4'ünde sanat eserinin ve sanatçısının adı ile tarihi konusunda bilgi bulunmaktadır. Reklamların yaklasık %11.1'inde sanatçının adı ile eserin tarihi; % 11.1'inde eserin tarihi ve teknigi; %11.1'inde eserin adı, ölçüleri, yeri, tarihi, teknigi ve sanatçısı hakkında bilgi verilmistir. %11.1'inde ise, sanat eseri hakkında hiçbir bilgi bulunmamaktadır. Bu tez çalısması ile sanat eseri kullanan reklamların göstergebilimsel açıdan incelemesi yapılmıstır. ncelemenin sonuçlarına göre sanat eserlerinin, reklamlarda kullanımının çok yaygın olmadıgı ortaya çıkmıstır. Ayrıca söz konusu reklamların, kullanılan sanat eseri ile reklamı yapılan ürünü özdeslestirmeye çalıstıgı görülmüstür.