Mezogözenekli silika ilaç taşıyıcı sistemlerin hazırlanması, karakterizasyonu ve ilaç salım kinetiğinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEYNEP ÖZAYDIN AKYÜREK

Danışman: NURDAN SARAÇOĞLU

Özet:

Bu tezde, epilepsi tedavisinde kullanılan okskarbazepin ve antiinflamatuar olarak kullanılan nimesulid etkin maddeleri için mezogözenekli SBA-15 silika malzemesinin taşıyıcı özelliği araştırılmıştır. Yüksek yüzey alanlı, kontrol edilebilir gözenek yapısına sahip ilaç taşıyıcı sistem olarak kullanılacak olan SBA-15 malzemesinin sentezi ve tekrarlanabilirlik çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Yükleme kapasitesinin etkisinin incelenmesi amacıyla SBA-15 örneklerinin yüzey modifikasyon çalışmaları farklı iki oran (C-SBA-15:APTES oranı; 0,1g:0,1ml) ve (0,35:1 (a/a)) APTES (3-Aminopropiltrietoksisilan) kullanılarak post-grafting metoduyla gerçekleştirilmiştir. Elde edilen SBA-15 örneklerine 1:1,85 ve 1:1 (Nim:SBA-15) (a/a) oranları ile nimesulid, 3:1 ve 1:1 (Oxc:SBA-15) (a/a) oranları ile okskarbazepin yükleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Elde edilen ürünlerin yapı ve fiziksel özelliklerinin belirlenebilmesi amacıyla XRD, FTIR, N2 adsorpsiyon/desorpsiyon, SEM analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda malzemelerin literatür ile uyumlu özelliklere sahip oldukları görülmüştür. Mezogözenekli partiküllere yüklenen ve bu destek malzemelerden salınan nimesulid ve okskarbazepin miktarının tayini amacıyla UV-Vis spektrofotometresi kullanılarak analitik yöntemin validasyon çalışmaları yapılmıştır. Nimesulid yüklenen malzemeler arasında enkapsülasyon etkinliğinin en fazla %93,98 ile Nim-A-C-SBA-15-2 (1:1,85) numunesine, okskarbazepin yüklenen malzemeler arasında enkapsülasyon etkinliğinin en fazla %100,0 ile Oxc-C-SBA-15 (3:1) numunesine ait olduğu görülmüştür. Nimesulid yüklenen malzemelerin salım profilleri incelendiğinde en yüksek salım profilinin Nim-A-C-SBA-15-2 numunesine, okskarbazepin yüklenenlerde ise en yüksek salım profilinin Oxc-C-SBA-15 (3:1) numunesine ait olduğu görülmüştür. Nimesulid ve okskarbazepin yüklenen tüm malzemelerin in vitro salım hızı kinetiğinin Korsmeyer-Peppas modeline uyduğu görülmüştür. Sonuç olarak, SBA-15'in ilaç taşıyıcı sistemlerde kullanılabilir bir destek malzeme olduğu görülmüştür.