Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muzaffer BUYRUK
Danışman: Ertan Güner
Özet:
Havayolları tarafından sunulan fazla bagaj, koltuk seçimi, uçak içi ikram gibi yan gelir
ürünleri ilave bir gelir kaynağı ve gelir yönetimi için yeni bir çalışma alanı yaratmıştır. Bu
ürünler arasında bulunan ücret kilidi seçeneği ile ilgili modeller çeşitli araştırmacılar
tarafından kısa zaman önce çalışılmaya başlanmıştır. Ücret kilidi seçeneğinde, müşteri
tarafından ilave bir bedel ödenerek talep edilen güzergâh için ücret belirli bir süre kadar
sabit tutulmaktadır. Müşterilerin bir ürün seti arasından ürün seçimi ile ilgilenen müşteri
seçimi davranışı da son yıllarda akademik alanda önem kazanmıştır.Bu çalışmada, ücret
kilidi ve müşteri seçimi davranışı ile ilgili modeller temel alınarak, literatürde ilk defa en
iyi ürün setlerinin kullanıldığı ücret kilidinde müşteri seçimi davranışı modeli ve bu model
geliştirilerek yan gelirlerde müşteri seçimi davranışı modeli önerilmektedir. Bu modeldeki
ana amaç, yan gelir ürünleri bulunduğunda en iyi ürün setleri kullanılarak gelirin
eniyilenmesidir. Bu bağlamda, öncelikle ücret kilidi seçeneği üzerinde ve takiben yan
gelirlerde müşteri seçimi davranışına ilişkin dinamik programlama modeli geliştirilmiş,
büyük boyutta durum değişkeni olan dinamik modelin hesaplama zorluğundan dolayı
dinamik modelin üst sınırının bulunması amacıyla doğrusal programlama modeli
önerilmiş, ayrıca gelirle etkisinin gözlenmesi amacıyla yan gelirlerin ihmal edildiği
standart dinamik model çalışılmıştır.Önerilen modeller MATLAB programında
kodlanarak modellerin örnek üzerinde çözümleri yapılmış, hazırlanan veri setleriyle
gerçekleştirilen uygulamaların sonuçları ortaya konmuş ve sonuçlar tartışılmıştır. Bununla
birlikte, yan gelirlerde müşteri seçimi davranışı modeli kullanılarak gerçek durumda
havayolları uygulaması gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, havayolları tarafından önerilen
ürün setlerinin en iyi politika olmayabileceği, kapasite değişimleri de dikkate alınarak
müşterilere her dönemde en iyi setlerin önerilmesinin havayolu şirketlerinin gelirlerini
artırabileceği belirlenmiştir.