Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayçin ÜNAL
Danışman: Mehmet Fatih Taşar
Özet:
Bu çalışmada, öz-inceleme yöntemiyle üstün yetenekli öğrencilerin fen alanındaki yaratıcı öz-yeterliklerinin gelişimi bağlamında bir öğretmen olarak rolümü incelemeyi amaçladım. Çalışma kapsamında öğrencilerimin yaratıcı öz-yeterliklerini geliştirmek için toplam sekiz haftada tamamlanacak dört etkinlik planı hazırladım. COVID-19 pandemisi sebebiyle tüm okullar uzaktan eğitime geçtiği için bahsedilen etkinlikleri eş zamanlı (senkron) ve eş zamansız (asenkron) olarak çevirim içi platformlar üzerinden tamamladık. Araştırmamı Muğla ilinde bir Bilim ve Sanat Merkezinde öğrenim görmekte olan dokuz bireysel yetenekleri fark ettirme programı öğrencisi ile yürüttüm. Bu çalışmada, benimle beraber Muğla ilindeki farklı Bilim ve Sanat Merkezinde görev yapan iki fen bilimleri öğretmeni katılımcı öğretmen olarak yer aldılar ve uzaktan eğitim sürecinde uygulamaları gerçekleştirdiler. Veri kaynağı olarak benim ve katılımcı öğretmenlerin yaşam öykülerini, uzaktan eğitim ders video kayıtlarını, ders sonrası günlüklerimi, katılımcı öğretmenler ve öğrencilerle gerçekleştirdiğim görüşmeleri, öğrenci çalışmalarını ve fen alanında yaratıcı öz yeterlik inanç ölçeğini kullandım. Elde edilen verileri analiz ederken anlatı tekniğinden faydalandım. Araştırma sonucunda, uzaktan eğitim uygulamaları sonrasında öğrencilerimin yaratıcı öz-yeterlik inançlarının arttığını tespit ettim. Uzaktan eğitimin başlarında katılımcı öğretmenlerde motivasyon eksikliği var iken araştırma ilerledikçe bu eksikliklerinin azaldığını ve öğrencileriyle aralarında bir bağ oluştuğunu gözlemledim. Aynı zamanda uygulanan etkinlikler aynı olsa da her öğretmenin uygulama şeklinin farklı olduğunu bunun da öğrencilerin yaratıcı öz-yeterlik inançlarını şekillendirebileceğini fark ettim. Bu araştırmanın sonuçlarına dayanarak uzaktan eğitimde öğrencilerinin yaratıcı öz-yeterlik inançlarını geliştirmek isteyen fen bilimleri öğretmenlerinin i) bilgiyi aktaran değil öğrenciyi araştırmaya ve üretmeye teşvik eden bir konumda olması, ii) grup çalışmalarına ve öğrencilerin kendi arasında fikir alışverişlerine imkân yaratacak ortamlar oluşturması, iii) öğrencinin fikirlerini önemsediğini hissettirmesi ve onları teşvik etmesi ve iv) etkili bir veli iletişimi sağlaması gerektiğini tespit ettim.
Anahtar Kelimeler: Öz-inceleme, üstün yetenekli öğrenciler, yaratıcı öz-yeterlik