Türkiye’de Siber Zorbalık Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Büşra Begüm EĞRİ

Danışman: Nursel Yalçın

Özet:

Hayatın olağan akışı ile birlikte değişen ve gelişen teknolojinin yaşama entegre olması ve kullanıcıların bunu benimsemesi hızlı bir şekilde gerçekleşmiştir. Bu hıza yetişmek isteyen ve uyum sağlayamayan çoğu birey ya siber zorba ya da siber mağdur olmuştur. Bu çalışmanın amacı siber zorbalık hakkında yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizlerinin yapılmasıdır. Bu kapsamda YÖK ulusal tez merkezinde bulunan yüksek lisans, doktora ve tıpta uzmanlık tez türlerinden toplam 109 adet teze ulaşılmış ve içerik analizleri yapılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre en çok tez 2019 yılında, yüksek lisans tezi türündedir. Tezlerin büyük çoğunluğu Türkçe olarak yazılmıştır. En çok tez Ankara ve İstanbul Üniversitelerinde yapılmıştır. En çok tez Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı’nda yayınlanmıştır. Tez çalışmalarının en çok yapıldığı şehir İstanbul'dur. Tezlerde en çok siber zorbalık anahtar kelimesi kullanılmıştır. En çok nicel araştırma modeli kullanılmıştır. Örneklem düzeyi olarak en çok lise öğrencileri seçilmiştir. Örneklem büyüklüğü olarak en çok 301-400 aralığı tercih edilmiştir. Örnekleme yöntemlerinden en çok seçkisiz/rastgele/tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Tezlerde en çok önceden hazırlanmış veri toplama araçları kullanılmıştır. Verilerin analizinde en çok T-Testi kullanılmıştır. Bağımlı değişkenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyet, bağımsız değişkenlerde ise en çok cinsiyet değişkenleri kullanılmıştır. Tez yazarları en çok psikolojik danışman ve rehberlik öğretmenleridir. Tezlerin sonuçlarında en çok erkeklerin kızlara göre daha fazla siber zorbalık yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Tez önerilerinde ise en çok farklı örneklemler, örneklem grupları ve örnekleme yöntemleri kullanılmasına yönelik öneriler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Siber Zorbalık, İçerik Analizi