Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: DESI NURJANAH
Danışman: Leyla Açık
Özet:
Fosfazenlerin antimikrobiyal aktivite özelliklerine sahip oldukları tespit edilmiştir.
Fosfazenler farklı gruplarla yer değiştirme reaksiyonlarına girebilir. Bu özellikleri sayesinde
antibiyotik amaçlı kullanılabilme ihtimalleri vardır. Ayrıca, fosfazenlerin DNA ile
bağlanarak DNA'ya zarar verebileceği bulunmuştur. Bu özellik, kanser hücrelerini öldürmek
için tasarlanmış ilaçlar geliştirilirken faydalı olabilir. Bu çalışmada, 26, 27, 28, 29 ve 30
kodlu fosfazen bileşiklerinin antimikrobiyal aktivitesi ve DNA etkileşimi araştırılmıştır.
Fosfazen bileşiklerinin 11'i bakteri ve 3'ü maya olan 14 farklı klinik suşa karşı
antimikrobiyal aktivite ve minimal inhibitör konsantrasyonu (MİK) mikrodilüsyon yöntemi
ile çalışılmıştır. Ayrıca, minimal bakterisidal/fungisidal konsantrasyon (MBK/MFK)
mikrodilüsyon yöntemi kullanılarak ölçülmüştür. Bileşikler pBR322 plazmid DNA'sı ile
etkileşime sokularak DNA üzerine etkisi agaroz jel elektroforezi ile gözlemlenmiştir. Bu,
bileşiklerin DNA'ya bağlanıp bağlanmadığı ise restriksiyon endonükleaz enzimleri ile
kesilerek belirlenmiştir. Bu çalışmada, kullanılan bileşiklerin MİK değerlerinin 19,54 ila
2500 μM aralığında olduğu bulunmuştur. Bunlar arasında, bileşik 30, test edilen 11
bakteriden beş tanesinde bakteriyal büyümeyi inhibisyonu göstermiştir. Ayrıca, bileşik
30'un C. albicans ve C. tropicalis olmak üzere iki maya suşuna karşı güçlü aktivite gösterdiği
tespit edilmiştir. Çalışılan bileşiklerin MİK, MBK ve MFK değerleri 19,54 ila 2500 μM
arasında değişmiştir. Çalışılan tüm bileşikler DNA’nın hareketliliğinde zayıf bir etki
göstermiştir. Ancak, bileşikler DNA’nın enzim ile kesimini kısmen inhibe etmişdir.
Bileşikler DNA’da A/A ve G/G nükleotidlerine kısmen bağlandığı sonucna varılmıştır.