2013-2018 YILLARI ARASINDA YAŞANMIŞ KALDIRMA VE İLETME EKİPMANLARI KAZALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ali Kaan ÇOKTU

Danışman: Hasan Basri Ulaş

Özet:

Endüstrinin hızlı gelişmesi, artan rekabet koşulları ve gelişen teknolojiyle birlikte, çalışma koşulları hızlı değişmektedir. Çalışma yaşamında gerek tehlikeli ortam, gerek insan davranışları kaynaklı, gerekse organizasyonel nedenlerden dünyanın çeşitli ülkelerinde birçok iş kazası meydana gelmektedir. Yeterli önlem alınmaması, nitelikli işgücü eksikliği, bilgi eksiklikleri, teknolojik yetersizlikler gibi nedenlerle birçok insan yaralanmakta veya hayatını kaybetmektedir. Türkiye’deki iş kazaları incelendiğinde ekipman bazında kayıt tutulmaması sebebiyle kaldırma araçlarında yaşanan kazaların etkisi ve büyüklüğü ile ilgili somut veriler bulunmamaktadır. Bu durum özellikle inşaat ve imalat sektörü gibi Türkiye’de çalışan nüfusunun ağırlıklı olarak dâhil olduğu sektörlerde yaygın olarak kullanılan kaldırma iletme ekipmanlarının iş sağlığı ve güvenliği kapsamında değerlendirilmesini zorlaştırmaktadır. Kaldırma ve iletme ekipmanları iş verimliliğinde artış, maliyetlerde düşüş, çalışanlarda yorgunluk azalması gibi faydalar getirmesiyle beraber yeterli önlem alınmadan yapılan çalışmalarda yaralanmaların, ölüm vakalarının kaçınılmaz olduğu bir gerçektir. Bu çalışmada İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliğinde yer alan ve çalışma hayatında yoğun olarak kullanılan kaldırma ve iletme ekipmanları kullanım amaçları ve iş sağlığı ve güvenliği boyutlarıyla değerlendirilmiştir. 2013-2018 yılları arasında yaşanan 486 ölümlü ekipman kazası, demografik özellikler, kazanın meydana gelme şekli, kaza kök nedeni, kaza zamanına yönelik parametreler ışığında ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında özellikle yaş, temel iş sağlığı ve güvenliği bilgisi, sektör etkisi, mevsim etkisi ve çalışma saatine bağlı olarak kaldırma ve iletme ekipmanlarında meydana gelen kazalar incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler : İş Sağlığı ve İş Güvenliği, İş Kazası, Kaza İstatistiğ