Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NAZMİYE GÜNAL
Danışman: Mümin Tufan
Özet:
Bu çalışmada okul öncesi dönem çocuklarının oynama eğilimi ve öğrenme stilleri arasındaki ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel (korelasyonel) tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılı, Şanlıurfa ili merkez ilçelerinde yer alan (Karaköprü, Haliliye, Eyyubiye), Şanlıurfa İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim görmekte olan 289 (150 kız, 139 erkek) okul öncesi eğitimi çağındaki çocuk ve onların öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada çocuklara ilişkin demografik bilgileri öğrenmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen, öğretmen bildirimine dayanan, “Demografik Bilgi Formu” kullanılmıştır. Çocukların oynama eğilimlerini belirlemek amacıyla Barnett (1990) tarafından geliştirilip Keleş ve Yurt (2016) tarafından Türkçe’ye uyarlanan, öğretmen bildirimine dayanan, “Çocuklar İçin Oynama Eğilimi Ölçeği” kullanılmıştır. Çocukların öğrenme stillerinin belirlenmesi amacıyla Adak, Bilgin ve Uyanık Balat (2011) tarafından geliştirilen, öğretmen bildirimine dayanan, “5-6 Yaş Çocukları İçin Öğrenme Stilleri Ölçeği” kullanılmıştır. Her katılımcı için oynama eğiliminin geneli ve 5 alt boyutu için 6 toplam puan ve öğrenme stili ölçeğinin 3 alt boyutu için 3 toplam puan hesaplanmıştır. Araştırma kapsamında veri analizi için kullanılacak tekniğin belirlenebilmesi amacıyla her bir alt faktör için elde edilen toplam puanların dağılımları incelenmiştir. Bu amaçla araştırmada kullanılan her bir bağımsız değişkenin bağımlı değişkene ilişkin puanlarının çarpıklık ve basıklık değerleri ölçüt olarak alınmıştır.
vi
Bu değerlerin ±2 aralığında değişmesi genel olarak dağılımın normal olduğu şeklinde yorumlanmıştır. Normallik varsayımının karşılandığı değişkenler ile ilgili analizlerde parametrik yöntemler kullanılmışken, normallik varsayımının karşılanmadığı değişkenler için nonparametrik yöntemler kullanılmıştır. Bu amaçla kategori sayısı 2 olan bağımsız değişkenler için, parametrik testlerden Bağımsız Örneklem T-Testi ve kategori sayısı 2 den fazla olan değişkenler için Tek Yönlü ANOVA yöntemleri kullanılmıştır. Benzer şekilde kategori sayısı 2 olan bağımsız değişkenler için, nonparametrik testlerden Mann Whitney-U testi ve kategori sayısı 2 den fazla olan değişkenler için Kruskall-Wallis H testi kullanılmıştır. Kategori sayısı 2’den fazla olan değişkenlerde istatistiksel anlamlılık elde edilmişse ikili karşılaştırma amacıyla ANOVA için LSD testi kullanılmışken, Kruskall-Wallis H testi için Dunn çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre araştırmaya katılan okul öncesi dönem çocukları oynama eğilimlerinin yüksek ve orta düzeyde olduğu; öğrenme stillerinin yüksek düzeyde olduğu; oynama eğilimleri ve öğrenme stilleri arasında orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Okul öncesi dönem çocukların oynama eğilimleri bilişsel kendiliğindenlik, sosyal kendiliğindenlik ve mizah anlayışı alt boyutlarında, daha önce bir eğitim kurumuna devam eden çocukların lehine farklılaşmaktadır. Okul öncesi dönem çocukların öğrenme stilleri görsel ve işitsel alt boyutlarda kızlar lehine farklılaşmaktadır. Okul öncesi dönem çocukların oynama eğiliminin bilişsel kendiliğindenlik, sosyal kendiliğindenlik, fiziksel kendiliğindenlik ve mizah anlayışı alt boyutlarının, anne eğitim düzeyi arttıkça artış gösterdiği tespit edilmiştir. Okul öncesi dönem çocukların görsel ve işitsel öğrenme stili düzeylerinin baba eğitim düzeyi arttıkça artış gösterdiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Oynama eğilimi, öğrenme stilleri, okul öncesi dönem