Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Çınar Severcan
Danışman: HATİCE PAŞAOĞLU
Özet:Bu çalışmada tarımda pestisit olarak kullanılan bir organofosfat olan Malathion‟un akut (24 saat) farklı doz uygulamarıyla Wistar albino ratlarının karaciğeri üzerindeki hasarı incelenmiştir. Bu amaçla her grupta 6 tane olmak üzere kontrol (Grup1) ve 100 mg/kg (Grup 2), 200 mg/kg (Grup 3), 400 mg/kg (Grup 4) doz grupları oluşturularak seçilen karaciğer parametreleri üzerindeki değişimler araştırılmıştır. Karaciğer malondialdehit (MDA), ileri glikasyon son ürünü (AGEs) düzeyleri ve asetilkolinesteraz (AChE), süperoksit dismutaz (SOD) aktivitelerinin gruplar arasında istatistiksel olarak farkın anlamlılığı bulunamamıştır (p>0.05). Karaciğer kolinesteraz (ChE) aktivitesinin Grup 2, Grup 3 ve Grup 4‟ün, Grup 1‟e göre anlamlı olarak azaldığı gözlemlenmiştir (p<0.013). Karaciğer ileri protein oksidasyon ürünü (AOPP) düzeyinin Grup 3 ve Grup 4‟te Grup 2‟ye göre anlamlı olarak artığı gözlenmiştir (p>0.013). Karaciğer total oksidan durum (TOS) düzeyinin Grup 4‟te, Grup 1 ve Grup 2‟ye göre anlamlı olarak arttığı ve Grup 3‟ün de Grup 2‟ye göre anlamlı olarak arttığı bulunmuştur (p<0.013). Karaciğer AOPP düzeyi artarken, TOS düzeyi de artmış ve aralarında pozitif korelasyon bulunmuştur (p<0,01). Karaciğer katalaz aktivitesinin Grup 3 ve Grup 4‟te, Grup 1‟e göre anlamlı olarak arttığı bulunmuştur (p<0.013). Karaciğer AOPP ve TOS düzeyleri artarken, karaciğer katalaz aktivitesi de artmıştır ve aralarında pozitif korelasyon bulunmuştur (p<0,01). Karaciğer paraoksonaz-1 enzimin arilesteraz aktivesinin (PON1-ARE) Grup 3 ve Grup 4‟te, Grup 1‟e göre anlamlı olarak azaldığı gözlemlenmiştir (p<0.013). Karaciğer TOS düzeyi artarken PON1-ARE‟de azalmıştır ve aralarında negatif korelasyon bulunmuştur (p<0,01). Aynı zamanda karaciğer ChE aktivitesi azalırken PON1-ARE‟de azalmıştır ve aralarında pozitif korelasyon bulunmuştur (p<0,01). Karaciğer tümör nekrozis faktör alfa (TNF-α) düzeyinin Grup 4‟te, Grup 1‟e göre anlamlı olarak arttığı bulunmuştur (p<0.013). Karaciğer dokularının histolopatolojik incelemelerinde Grup 4‟te vakuoler ve hidropik dejenerasyon gözlemlenmiştir. Karaciğer glikojen miktarının Grup 2, Grup 3 ve Grup 4‟te, Grup 1‟e göre anlamlı olarak arttığı bulunmuştur ( p<0.013). Karaciğer PON1-ARE ve ChE aktivitesi azalırken, glikojen miktarı da artmıştır ve aralarında negatif korelasyon bulunmuştur (p<0,01). Karaciğer glukojenik enzimleri olan alanin aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST), laktat dehidrogenaz (LDH) aktivitelerinin Grup 3 ve Grup 4‟te, Grup 1 ve Grup 2‟ye göre arttığı gözlenmiştir (p<0.013). Korelasyon analiz sonuçlarına göre bu enzimler kendi aralarında ikili olarak karşılaştırıldığında birlikte artmışlardır ve aralarında pozitif korelasyon gözlenmiştir (p<0.01). Sonuçlarımıza göre Malathion akut uygulamasında artan doz ile hepatotoksik etkiye neden olmaktadır. Bu nedenle insan-toplum sağlığı için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini düşünmekteyiz