Ortaokul öğretmenlerinin işle bütünleşme ile örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: TUĞBA CEVİZ

Danışman: TEMEL ÇALIK

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğretmenlerinin işle bütünleşme düzeyleri ile örgütsel sessizlik algılarını öğretmen görüşlerine göre belirlemek, yorumlamak, arasındaki ilişkiyi incelemek ve gerekli durumlarda önerilerde bulunmaktır. İlişkisel tarama modelindeki araştırmanın evrenini Ankara ili Çubuk ve Pursaklar ilçelerinde 2016-2017 eğitim-öğretim yılında toplam 34 devlet ortaokulunda görev yapmakta olan 882 öğretmen oluşturmaktadır. Evrene ilişkin örneklem basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak alınmıştır. Örneklem büyüklüğü 269 olarak hesaplanmasına rağmen araştırmada 355 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Utrecht İşle Bütünleşme Ölçeği (Utrecht Work Engagement Scale) ve Örgütsel Sessizlik Ölçeği kullanılmıştır. Veriler örneklemdeki her bir okul ziyaret edilerek araştırmacı tarafından toplanmış ve SPSS 15 ve LISREL 8 kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde betimleyici istatistiksel yöntemlerle birlikte, bağımsız örneklem t-Testi, Tek Yönlü Varyans (ANOVA), Pearson Momentler Çarpımı korelasyon katsayısı, Basit ve Çoklu Doğrusal Regresyon kullanılmıştır ve sonuçlar tablolaştırılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, araştırmaya katılan ortaokul öğretmenlerinin işle bütünleşme düzeylerinin oldukça yüksek olduğu bununla birlikte örgütsel sessizlik davranışını orta düzeyde sergiledikleri görülmüştür. Örgütsel sessizlik konusunda öğretmenlerin görüşleri en fazla okul yönetici boyutunda odaklaşmaktadır. 1-5 yıl aynı okulda çalışan öğretmenlerin daha uzun süredir aynı okulda görev yapan öğretmenlere göre işleri ile daha fazla bütünleştikleri gözlemlenmiştir. Örgütsel sessizliğin yönetici' ve sessizliğin kaynağı' alt boyutlarında cinsiyet değişkenine göre anlamlı fark göstermektedir. İngilizce ve Türkçe dersi öğretmenlerinin örgütsel sessizliğe ilişkin görüşlerinin diğer branş öğretmeni olan katılımcılara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin işle bütünleşme ve örgütsel sessizlik ölçeklerinden aldıkları puanlar incelendiğinde düşük düzeyde negatif yönde bir ilişki bulunmasına rağmen işle bütünleşme ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki anlamlı bulunmamıştır. İşle bütünleşmenin yapılan regresyon analizi sonucunda örgütsel sessizliğin anlamlı bir yordayıcısı olmadığına ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda bulgulara dayalı olarak önerilerde bulunulmuştur.