Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYMA KİLCİOĞLU
Danışman: Bülent Elbasan
Özet:
Serebral Palsili (SP) çocuklarda görülen selektif motor kontrol (SMK) bozukluğu,
fonksiyonel hareketleri etkileyen fleksör ya da ekstansör sinerjinin hâkim olduğu hareket
paternlerini içerir. Bu çalıĢma spastik SP‟li çocuklarda SMK‟yi ölçmek için geliĢtirilen
Test of Arm Selective Control (TASC) ölçeğinin Türkçe geçerliliğini ve ölçümlerinin
güvenirliğini araĢtırmak ve SMK ile üst ekstremite fonksiyonları arasındaki iliĢkinin daha
fazla anlaĢılmasını sağlamak amacıyla planlandı. ÇalıĢmaya yaĢları 4-18 yıl arasında
değiĢen, Kaba Motor Fonksiyon Sınıflama Sistemi (KMFSS) seviyeleri 1-4 aralığında, 21
hemiplejik, 11 diplejik ve 4 kuadriplejik SP tanılı çocuklar ve ebeveynleri dahil edildi.
Çocukların kaba motor fonksiyonlarını değerlendirmek için KMFSS, günlük yaĢam
aktivitelerinde nesneleri elle tutma becerilerini değerlendirmek için El Becerileri
Sınıflandırma Sistemi (EBSS), üst ekstremite performansı değerlendirmek için
ABILHAND-Kids ölçeği ve üst ekstremite selektif motor kontrolünü değerlendirmek için
de TASC (Kol Selektif Kontrol Testi: KSKT) kullanıldı. Elde edilen KSKT ölçümlerinin
iyi düzeyde iç tutarlılığa (Cronbach Alfa= 0,87-0,92), yüksek ve mükemmel düzeyde tek
uygulayıcı güvenirliğine (SKK=0,93/0,95) ve mükemmel düzeyde uygulayıcılar arası
güvenirliğe (SKK= 0,96) sahip olduğu bulundu. ÇalıĢmaya katılan çocukların KSKT
toplam skoru ile EBSS seviyesi arasında negatif yönde, KSKT toplam skoru ile
ABILHAND-Kids ölçeği toplam skoru arasında pozitif yönde mükemmel derecede iliĢki
bulundu (p<0,05). KSKT ölçeğinin hemiplejik SP‟de daha az etkilenmiĢ taraf ile daha fazla
etkilenmiĢ taraf arasında ayrım yapabilme özelliğine sahip olduğu bulundu (p<0,05). Bu
bulgular, KSKT‟nin spastik SP tanılı çocuklarda SMK‟yi objektif olarak değerlendirmek
için uygun bir araç olduğunu ortaya koydu. Ayrıca üst ekstremite SMK ile üst ekstremite
fonksiyonları arasında tüm gruplarda çok kuvvetli iliĢki olduğu görüldü. Bu sonuçlar
spastik SP‟li çocuklarda üst ekstremite değerlendirme ve tedavisinde seçici hareketin göz
önünde bulundurulması gerektiğini düĢündürdü.
Anahtar Kelimeler : Serebral palsi, üst ekstremite, selektif motor kontrol, geçerlilik,
güvenirlik