Kol selektif kontrol testi'nin (KSKT) geçerlik ve güvenirlik çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞEYMA KİLCİOĞLU

Danışman: Bülent Elbasan

Özet:

Serebral Palsili (SP) çocuklarda görülen selektif motor kontrol (SMK) bozukluğu,

fonksiyonel hareketleri etkileyen fleksör ya da ekstansör sinerjinin hâkim olduğu hareket

paternlerini içerir. Bu çalıĢma spastik SP‟li çocuklarda SMK‟yi ölçmek için geliĢtirilen

Test of Arm Selective Control (TASC) ölçeğinin Türkçe geçerliliğini ve ölçümlerinin

güvenirliğini araĢtırmak ve SMK ile üst ekstremite fonksiyonları arasındaki iliĢkinin daha

fazla anlaĢılmasını sağlamak amacıyla planlandı. ÇalıĢmaya yaĢları 4-18 yıl arasında

değiĢen, Kaba Motor Fonksiyon Sınıflama Sistemi (KMFSS) seviyeleri 1-4 aralığında, 21

hemiplejik, 11 diplejik ve 4 kuadriplejik SP tanılı çocuklar ve ebeveynleri dahil edildi.

Çocukların kaba motor fonksiyonlarını değerlendirmek için KMFSS, günlük yaĢam

aktivitelerinde nesneleri elle tutma becerilerini değerlendirmek için El Becerileri

Sınıflandırma Sistemi (EBSS), üst ekstremite performansı değerlendirmek için

ABILHAND-Kids ölçeği ve üst ekstremite selektif motor kontrolünü değerlendirmek için

de TASC (Kol Selektif Kontrol Testi: KSKT) kullanıldı. Elde edilen KSKT ölçümlerinin

iyi düzeyde iç tutarlılığa (Cronbach Alfa= 0,87-0,92), yüksek ve mükemmel düzeyde tek

uygulayıcı güvenirliğine (SKK=0,93/0,95) ve mükemmel düzeyde uygulayıcılar arası

güvenirliğe (SKK= 0,96) sahip olduğu bulundu. ÇalıĢmaya katılan çocukların KSKT

toplam skoru ile EBSS seviyesi arasında negatif yönde, KSKT toplam skoru ile

ABILHAND-Kids ölçeği toplam skoru arasında pozitif yönde mükemmel derecede iliĢki

bulundu (p<0,05). KSKT ölçeğinin hemiplejik SP‟de daha az etkilenmiĢ taraf ile daha fazla

etkilenmiĢ taraf arasında ayrım yapabilme özelliğine sahip olduğu bulundu (p<0,05). Bu

bulgular, KSKT‟nin spastik SP tanılı çocuklarda SMK‟yi objektif olarak değerlendirmek

için uygun bir araç olduğunu ortaya koydu. Ayrıca üst ekstremite SMK ile üst ekstremite

fonksiyonları arasında tüm gruplarda çok kuvvetli iliĢki olduğu görüldü. Bu sonuçlar

spastik SP‟li çocuklarda üst ekstremite değerlendirme ve tedavisinde seçici hareketin göz

önünde bulundurulması gerektiğini düĢündürdü.

Anahtar Kelimeler : Serebral palsi, üst ekstremite, selektif motor kontrol, geçerlilik,

güvenirlik