Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin ve okuma düzeyi düşük olan öğrencilerin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerinde akran destekli ve hedef yönlendirimli birleştirilmiş okuma stratejisinin etkililiği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MURAT VURAL

Danışman: EMİNE RÜYA ÖZMEN

Özet:

Bu araştırmada, zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin ve okuma düzeyi düşük olan öğrencilerin öykü türü metinlerde okuma hızı, okuma hatası ve metin anlamalarında Akran Destekli Hedef Yönlendirimli Birleştirilmiş Okuma Stratejisi Öğretimi (AD-HY-BOS) etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu genel amaç doğrultusunda; okuma hızı, okuma hatası, okuduğunu anlama, genelleme, izleme ve sosyal geçerlik başlıkları altında alt amaçlar oluşturulmuştur. Araştırma Samsun’da bulunan kaynaştırma sınıfına devam eden hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan üç öğrenci ve okuma düzeyi düşük olan yedi öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırma için ön koşul becerilerini karşılayan bu öğrencilere AD-HY-BOS öğretimi uygulanmıştır. Araştırma tek denekli deneysel desenlerden Denekler Arası Çoklu Yoklama ile yapılmıştır. Stratejinin okuma hızı, okuma hatası, öykü anlamalarında etkisi araştırılmış, genelleme amaçları için ise öğrencilerin kendi ders kitaplarından alınan bir öykü kullanılmıştır. Araştırma verileri görsel analiz yoluyla yorumlanmış, sosyal geçerlik verileri içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; AD-HY-BOS’nin hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin ve okuma düzeyi düşük olan öğrencilerin okuma hızı, okuma hatası, öykü anlamalarında etkili olduğu belirlenmiştir. Denek ve denek gruplarının AD-HY-BOS öğretiminden sonra göstermiş oldukları metin anlama performanslarını 4. sınıf düzeyinde bir öyküye ve strateji kullanımlarını sınıf ortamına genelleyebildikleri belirlenmiştir. Araştırmanın sosyal vii geçerlik verileri incelendiğinde ise araştırmaya katılan öğrencilerin stratejiyi faydalı buldukları, stratejiyi beğendikleri ve okuma hızı, okuma hatası, metin anlama becerilerinin gelişmesinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın son kısmında bulgular tartışılarak uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.