Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATİH SÖKE
Danışman: Arzu Güçlü Gündüz
Özet:
Çalışmamız, Parkinson hastalarında aerobik eğitimle kombine görev odaklı eğitimin nörotrofik faktörler ve proinflamatur sitokinler üzerine etkisi başta olmak üzere klinik motor semptomlar üzerine etkilerini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmamıza Hoehn&Yahr Evre 1-3 arasında olan 29 Parkinson hastası ve 14 sağlıklı birey dahil edildi. Hastalar randomize olarak, PH-egzersiz (n:15) ve PH-aktif kontrol (n:14) olmak üzere 2 gruba ayrıldı. PH-egzersiz grubuna orta şiddetli aerobik eğitimle kombine görev odaklı eğitim, PH-aktif kontrol grubuna orta şiddetli aerobik eğitim 8 hafta boyunca haftada 3 gün uygulandı. Beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF), insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1), vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF), glia kökenli nörotrofik faktör (GDNF), tümör nekroz faktör alfa (TNF-α) ve interlökin-1 beta (IL-1β) düzeyinin analizinde ELISA yöntemi kullanıldı. Denge Berg Denge Ölçeği (BDÖ), postüral stabilite testi (PST), stabilite limiti testi (SLT), modifiye sensori organizasyon testi (MSOT) ve çekme testi ile; denge güven algısı Aktiviteye Özgü Denge Güven Ölçeği (AÖDGÖ) ile; yürüme kapasitesi altı dakika yürüme testi (6DYT) ile; fonksiyonel mobilite süreli kalk yürü testi (SKYT) ile; hastalık şiddeti Birleşik Parkinson Hastalığı Değerlendirme Ölçeği (BPHDÖ) ile; motor semptomlar BPHDÖ-Motor Değerlendirme (BPHDÖ-III) ile; günlük yaşam aktiviteleri BPHDÖ-Günlük Yaşam Aktiviteleri (BPHDÖ-II) ile ve yaşam kalitesi Parkinson Hastalığı Anketi-8 (PHA-8) ile değerlendirildi. Çalışma sonunda, PH-egzersiz grubunun serum BDNF, IGF-1, VEGF, GDNF, TNF-α ve IL-1β düzeyinde değişim görülmezken (p>0.05); BDÖ, PST, SLT, MSOT, çekme testi, AÖDGÖ, 6DYT, SKYT, BPHDÖ, BPHDÖ-III, BPHDÖ-II ve PHA-8 sonuçlarında gelişme görüldü (p<0.05). PH-aktif kontrol grubunun serum BDNF, IGF-1, VEGF, GDNF, TNF-α ve IL-1β düzeyi, BDÖ, PST, SLT, MSOT, çekme testi, AÖDGÖ, BPHDÖ-II ve PHA-8 sonuçlarında değişim görülmezken (p>0.05); 6DYT, SKYT, BPHDÖ ve BPHDÖ-III sonuçlarında gelişme görüldü (p<0.05). Sonuç olarak, aerobik eğitimle kombine görev odaklı eğitim istatistiksel olarak anlamlı artışa neden olmamasına karşın, Parkinson hastalarının azalan serum BDNF düzeyini sağlıklı bireylere benzer duruma getirmiştir. Ek olarak, Parkinson hastalarında kombine eğitimin klinik motor semptomları geliştirdiği ve bu gelişmelerin günlük yaşama aktarılarak günlük yaşam aktivitelerini ve yaşam kalitesini arttırdığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Parkinson Hastalığı, Egzersiz, Nörotrofik Faktör, Proinflamatuar Sitokin, Klinik Motor Semptom