Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emre Göktuğ ÖZER
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Sabahattin Aykaç
Eş Danışman: İlker Kalkan
Özet:
Betonarme yapılarda kirişler, genellikle düşey yükler altında eğilmeye çalışan yatay taşıyıcı elemanlar olarak kullanılırlar. Günümüz geleneksel betonarme yapılarında düz eksenli kirişler sıklıkla tercih edilmektedir. Yatay düzlemde eğri eksenli kirişler, otoyol köprüleri ve mimari açıdan alımlı olması istenen özel yapılarda tercih edilir. Bu çalışmanın konusunu oluşturan düşey düzlemde eğri eksenli kirişler ise, kemer görünüşüne sahip olması istenen kısa açıklıklı yaya üst geçidi gibi özel yapılarda kullanılır. Yapılan literatür araştırması, yatay düzlem içerisinde eğriliğe sahip ve eğrilik düzlemine dik yönde yüklenen betonarme kirişler ile ilgili teorik, deneysel ve nümerik çalışmaların sayıca fazla olduğunu, fakat düşey düzlemde eğriliğe sahip olan ve eğrilik düzlemi içerisinde yüklenen betonarme kirişler ile ilgili çalışmaların kısıtlı olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada, farklı düşey eksen eğriliği, çekme ve basınç donatısı oranlarına sahip betonarme kirişlerin düşey yük altında davranış ve dayanımları araştırılmıştır. Bu bağlamda, toplam 15 adet betonarme kiriş test edilmiştir. Eksen eğriliği olmayan düz betonarme (referans) kirişler az (4Φ10 basınç, 6Φ10 çekme donatısı), orta (5Φ10 basınç, 9Φ10 çekme donatısı) ve çok donatılı (6Φ10 basınç, 12Φ10 çekme donatısı) olacak şekilde üç sınıfa ayrılmıştır. Bu üç adet referans numunesine ek olarak, 75 mm, 150 mm, 300 mm ve 450 mm düşey yükseltiye (f) sahip, az, orta ve çok donatılı 12 adet eğri eksenli kiriş, monotonik düşey yükleme altında test edilmiştir. Yapılan deneyler, düşey eksen eğriliği arttıkça taşıma gücünün ve enerji sönümleme kapasitesinin azaldığını göstermiştir. Ayrıca, düşey eksen eğriliği yüksek, çok donatılı kirişlerde aderans problemlerinin ortaya çıktığı görülmüştür. Çalışmanın son bölümünde, eş donatılı kirişlerde düşey eksen eğriliği arttıkça kirişin dayanımının 1-f/L oranı ile azaldığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Betonarme kirişler, düşey eksen eğriliği, eğri eksenli kiriş, enerji
sönümleme kapasitesi, süneklik