Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUKADDES BÖLÜK YILDIRIM
Danışman: Bilal Atasoy
Özet:
Günümüzde teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte
teknolojik cihazlar hayatımızın her alanında kullanılır duruma gelmiştir. Çocuklar
teknolojinin sağladığı kolaylığın ve hızın içine doğup büyümektedirler. Yaşamın
ilk yıllarından itibaren telefon, tablet, bilgisayar gibi teknolojik araç
gereçleri kullanmaktadırlar. Bu konuda yetişkin desteğine ihtiyaç duyarlar.
Okul öncesi dönemde bu desteği sağlayan okul öncesi öğretmenlerine büyük iş
düşmektedir. Öğretmenlerin teknoloji konusundaki yeterlikleri, geliştirdikleri
tutumları ve teknolojiye dair görüşleri çocukları doğru yönlendirme konusunda
oldukça önemlidir. Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin teknoloji öz
yeterlikleri, teknolojik araç gereç kullanımına yönelik tutumları ve
teknolojiye yönelik kabul düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi
amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda nicel ve nitel araştırma desenlerinin birlikte kullanıldığı açımlayıcı
sıralı karma yöntem kullanılmıştır. Çalışma evrenini 2021-2022 eğitim öğretim
yılında yurt geneli
MEB’e bağlı okullarda çalışan okul öncesi öğretmenleri oluşturmaktadır.
Örneklem grubunu ise veri toplanan 118 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler
yüz yüze ve online olarak iki aşamada toplanmıştır.Yüz yüze veriler Ankara
ilinde görev yapan öğretmenler ile görüşme yapılarak elde edilmiştir. Online
veriler ise tüm yurt genelinde görev yapan okul öncesi öğretmenlerinden
toplanmıştır. Öğretmenler rastgele okullardan belirlenmiştir. Nicel veriler için Wartella tarafından 2013’de
oluşturulan Erken Çocukluk Eğitiminde Teknoloji Kullanımı Anketi, Doğru’nun 2014’de
geliştirdiği Eğitimde Teknoloji Kullanımı Öz-Yeterlik Ölçeği (ETKÖ) ve Kol’un
2012 yılında geliştirdiği Okul Öncesi Eğitimde Teknolojik Araç-Gereç
Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği (OÖETTÖ) kullanılmıştır. Ölçeklerden elde
edilen toplam puanlar doğrultusunda nitel verilerin toplanacağı 18 kişilik alt
örneklem grubu oluşturulmuştur. Bu gruba öğretmenlerin teknolojiyle ilgili
görüşleri, eğitimde teknolojiye nasıl yer verdiği ve teknolojiyle ilgili öz
eleştirisini içeren 4 adet yarı yapılandırılmış görüşme soruları
yöneltilmiştir. Katılımcıların %90’ı okul öncesi eğitimde teknoloji
kullanımının kesinlikle uygulanması gerektiğini vurgularken aynı zamanda
mesleki ve kişisel teknoloji kullanımı yeterliklerinin de sınıf içinde
kullanımlarıyla sınırlı olduğu görülmüştür. Katılımcıların çoğunun (%90) eğitimde
teknoloji kullanımı alanında aldıkları eğitim, bireysel eğitim ve çalıştaylara
katılmakla sınırlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalıştıkları kurumların
yaklaşık %66’sı eğitimde teknoloji kullanımı ile ilgili hiçbir eğitim vermemektedir.
Alt örneklem grubuna yöneltilen görüşme soruları sonrasında katılımcılarının
teknoloji kullanımı öz-yeterlik inançlarının yüksek olması, teknolojiyi
kullanmalarında olumlu tutum geliştirmelerinde ve bunlar arasındaki ilişkinin
teknoloji kullanımlarını doğrudan etkilediği sonucuna varılmıştır.