Öğretmenlerde mesleki kimlik oluşumu sürecine ilişkin bir çözümleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BUKET ÖRNEK

Danışman: Ayhan Ural

Özet:

Bu araştırmada, öğretmenlerinin mesleki kimliklerinin oluşum sürecine ilişkin görüşleri incelenmiştir. Bu araştırma nitel bir çalışmadır ve araştırmada olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2019-2020 eğitim öğretim yılı Ankara ili merkez ilçelerinde yer alan resmi ortaokul ve liselerinde görev yapan demografik açıdan çeşitlilik gösteren 20 branş öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Nitel araştırma sürecinde kullanılan görüşme tekniklerinden, yarı yapılandırılmış görüşme soruları oluşturularak veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde nitel içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Nitel verilerin analizi ile kimlik; kişisel kimlik, sosyal kimlik ve mesleki kimlik olarak gruplanmakta, öğretmenlerin mesleki kimliklerinin oluşum süreci; mesleki yönelim süreci, mesleki yetiştirme süreci, mesleki yaşantı süreci olarak belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerinin mesleki kimliklerinin oluşum sürecine ilişkin; yetiştirilme tarzındaki geleneksel-kültürel etkilerin mesleki yöneliminde etkili olduğu, öğretmenlerin lisans eğitimlerinin 21. yy becerilerini donanım ve içerik açısından karşılaması gerektiği, öğretmenin mesleki yaşantısında kişisel faktörlerin benlik imajını oluşturduğu, sistemsel faktörlerin entelektüellikten teknisyenliğe dönüştüğü, sosyal gelişim faktörleri ile çevresel faktörlerin öğretmenin motivasyonunu etkilediği, kurumsal duygu faktörlerinin merkezi yönetim etkisinde kaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler : Öğretmenlik mesleki kimliği, mesleki kimlik, mesleki kimliğin oluşum süreci.