Lise öğrencilerinin gündelik sıkıntıları ve başa çıkma stratejilerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: NİLÜFER BAŞER

Danışman: HATİCE ŞINGIR

Özet:

Bu araştırma lise öğrencilerinde gündelik sıkıntı ve başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkinin ve her ikisinin de ayrıca çeşitli değişkenler (cinsiyet, sınıf düzeyi, yaş, okul türü, algılanan ekonomik durum) açısından incelendiği betimsel bir çalışmadır. Araştırma grubu 2015-2016 eğitim öğretim yılı içerisinde Bolu ili Gerede ilçesinde farklı liselerde öğrenim gören 306'sı kız ve 238'i erkek olmak üzere 544 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada başa çıkma stratejileri ve gündelik sıkıntıları belirlemek için Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği Kısa Formu, Gündelik Sıkıntılar Ölçeği ve araştırmacı tarafından düzenlenen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde gündelik sıkıntılar ve başa çıkma arasındaki ilişkide Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Veriler normal dağılım göstermediği için nonparametrik yöntemler kullanılmıştır. Gündelik sıkıntılar ve başa çıkma ile cinsiyet gibi ikili grup karşılaştırmalarında Mann-Whitney U testi; yaş, sınıf, okul türü, algılanan ekonomik durum gibi üç ve daha fazla grup karşılaştırmalarında Kruskall-Wallis H testi analizi kullanılmıştır. Araştırmada gündelik sıkıntılar ve başa çıkma arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Aile ve arkadaşlar ile ilgili gündelik sıkıntılarda olumsuz başa çıkma stratejileri ön plana çıkarken, öğretim yaşamı ve geniş çevre ile ilgili gündelik sıkıntılarda hem olumlu hem olumsuz başa çıkma stratejilerinin kullanıldığı görülmüştür. Gündelik sıkıntıların genel olarak yaş ve sınıf düzeyi düştükçe azaldığı, farklı okul türlerinde arkadaş ve öğretim yaşamı ile ilgili gündelik sıkıntılarda farklılıklar olduğu, aile ile ilgili gündelik sıkıntıların kadınlarda erkeklere göre daha az görüldüğü, aile ve toplam gündelik sıkıntıların ise algılanan gelir durumu düşük olanlarda diğerlerine göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Yaş, sınıf, okul türü, algılanan gelir durumu, cinsiyet değişkenleri açısından kullanılan başa çıkma stratejileri farklılık göstermekle birlikte toplam başa çıkma stratejileri puanlarının kadınlarda daha yüksek, alt sınıflarda daha düşük olduğu, genel olarak yaş düzeyi arttıkça bazı başa çıkma stratejilerinin daha fazla kullanıldığı, okul türleri arasında yalnızca madde kullanımı ve dine yönelme açısından farklılığın olduğu, algılanan gelir durumu çok iyi olanlarda mizahi yaklaşım ve madde kullanımının daha fazla olduğu bulunmuştur.