Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Öğrenci: MOHAMAD ABAS
Danışman: MUSTAFA KAVUTÇU
Özet:N-nitrozoetilaminler doğada çok çeşitli ve yaygın olarak bulunan kanserojenik bileşiklerdir. Ellagik acit, meyvelerde, üzümde ve fındıkta bulunan antioksidan, antiproliferatif ve antiaterojenik etkilere sahip bir polifenoldür. Bu çalışmada NDEA verilen ratların böbrek dokularında serbest radikal metabolizmasında görev alan enzimlerden CAT, SOD, GSH-Px ve GST enzim aktiviteleri ile lipid peroksidasyonu son ürünü MDA seviyeleri ve ellagik asitin bu parametreler üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmiştir. Bu amaçla rastgele olmak üzere kontrol, NDEA, EA, NDEA+EA ve EA+NDEA olmak üzere 5 grup oluşturuldu. Kontrol grubu; ratlara laboratuar diyeti ve içme suyu verildi, NDEA grubuna 200mg/kg tek doz NDEA IP olarak uygulandı, ellagik asit grubu; çalışma başlangıcından 2 hafta sonra uygulama başlatılarak 8 hafta süre ile 25 mg/kg/gün dozunda, günaşırı olmak üzere SF içerisinde gavaj yolu ile oral yoldan uygulandı. NDEA +Ellagik asit grubu, çalışma başlangıcından 2 hafta sonra (15.günde) başlanarak EA 25 mg/kg/gün dozunda günaşırı olmak üzere SF içerisinde gavaj yolu ile oral yoldan uygulandı. Buna ilave olarak aynı gün (çalışmanın 15. gününde) tek doz NDEA IP olarak 200mg/kg dozunda verildi. Ellagik asit +NDEA grubu; çalışma başlangıcından beri EA in koruyucu etkisini araştırmak amacı ile 25mg/kg/gün dozunda EA günaşırı uygulandı. Çalışmanın 15. gününde tek doz NDEA IP 200mg/kg dozunda uygulandı. Böbrek dokusunda, MDA düzeyleri NDEA grubunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek çıktığı tespit edildi (P= 0,009)ve aynı zamanda MDA düzeyleri ellagik asit grubunda NDEA grubuna kıyasla önemli oranda düşük çıktığı saptandı.(P= 0,009)Ayrıca MDA aktiviteleri EA+NDEA grubunda NDEA grubuna kıyasla önemli derecede düşük çıktığı bulundu. (P=0,014) Böbrek dokusunda, GSH-Px aktiviteleri EA+NDEA grubunda NDEA grubuna kıyasla önemli derecede düşük çıktığı saptandı. (P=0,462) Böbrek dokusunda, GST aktiviteleri EA grubunda NDEA grubuna kıyasla anlamlı derecede yüksek çıktığı saptandı. (P=0,016) Sonuç olarak, NDEA uygulamalarının böbrek dokularında lipid peroksidasyona neden olarak oksidatif stres oluşumunu önemli ölçüde arttırdığı görüldü. Buna karşılık ellagik asitin oksidatif stresi azaltıcı ve NDEA etkisi üzerine koruyucu etkisinin olduğunu tesbit ettik.