Kohezyonsuz zeminlere gömülü hücresel yapı elemanları ile güçlendirilmiş yatay sığ plaka ankajların çekme davranışlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Öğrenci: KAAN YÜNKÜL

Danışman: AYHAN GÜRBÜZ

Özet:

Radyo-TV istasyonları, rüzgar türbinleri, yüksek gerilim hatları, reklam panoları, bayrak direkleri, kıyı yapıları vb. yapılar rüzgar, dalga, deprem veya suyun kaldırma kuvvetinden kaynaklı düşey doğrultuda çekme kuvvetine maruz kalmaktadır. Bu yapıların çekme kuvvetlerini güvenli taşıyabilmeleri için yatay plaka ankraj olarak adlandırılan ankrajlar kullanılmaktadır. Yatay plaka ankrajların çekme kapasitesi; ankrajın gömülme derinliğine, ankrajın boyutuna, gömülü olduğu zeminin sıkılığına ( zeminin içsel sürtünme ve dilatasyon açısına) ve ankraj plakasının pürüzlülüğüne bağlı olarak değişim göstermektedir. Ancak bazı durumlarda bu parametrelerin artışı (ankraj boyunu, gömülme derinliği ve zeminin sıkılığı) uygulanabilirlik, işçilik ve maliyet açısından mümkün olmamaktadır. Bu nedenle ankrajların gömülü bulunduğu zeminin güçlendirilmesi gerekmektedir. Son yıllarda yatay plaka ankrajlar geosentetik malzemeler ile güçlendirilmektedir. Yapılan bu çalışma kapsamında % 65 sıkılığa sahip kohezyonsuz zemine gömülü eş değer alana sahip kare (B=200 mm) ve dairesel (D=225 mm) yatay plaka ankrajların üç boyutlu hücresel yapı elemanları ile güçlendirilmesi sonucu çekme davranışındaki değişimler incelenmiştir. Üç farklı gömülme derinliğine gömülen ankrajların (H=200,300,450 mm) çekme davranışı ilk olarak güçlendirilmemiş durum için daha sonra ise HDPE malzemeden üretilmiş yüksekliği 100,150 mm; genişlikleri sırası ise temel genişliğinin 0.8, 1.6, 2.4 ve 4 katı olan hücresel yapı elemanları ile güçlendirilmiş durum için incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda hücresel yapı elemanın yüksekliği ve genişliğine bağlı olarak ankrajın çekme kapasitesi 1.05 ile 3.04 kat artış, çekme kapasitesi anındaki pik deplasman değeri ise 1.08 ile 5.03 kat artış göstermiştir. Ankrajın geometrik şeklinin çekme kapasitesinde etkisinin ihmal edilebilir düzeyde olduğu gözlemlenmiştir. Hücre genişliği temel genişliğinin 2.4 katı olan hücresel yapı elemanlarından daha geniş büyükler için çekme kapasitesindeki artışın marjinal olduğu görülmüştür. Yapılan deney düzeneği minyatür olarak modellenerek yenilme yüzeyleri ve yayılma açıları tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda hücresel yapı elemanları ile güçlendirilmiş ankrajların çekme kapasitesini belirleyen bir eşitlik önerilmiştir.