Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TEMEL EĞİTİM ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVDA KÜÇÜK
Danışman: Seyit Ateş
Özet:
Her çağın kendine özgü özellikleri ve gelecek nesillere aktarmak istediği değerleri vardır. Bu değerler ilk olarak aile ile ve daha sonra okul aracılığı ile çocuğa kazandırılmaktadır. Doğru değerleri gelecek nesillere aktarmak birçok gelişmiş toplumda eğitim politikası haline gelmiştir. Değerlerin doğru aktarımında da değer eğitiminin önemi ortaya çıkmaktadır. Değerlerin çocuklara aktarıldığı en önemli araçlardan biri de çocuk kitaplarıdır. Kitaplar aracılığı ile çocuklar hem hoş vakit geçirip hem de deneyim edinme fırsatı bulmaktadır. Bu çalışma, ülkemizde 2018-2019 yıllarında çok okunan 6-10 yaş çocuklarına yönelik yayımlanmış kitaplarda yer alan temel değerlerin neler olduğu, değerlere yer verilme sıklığını ve değerlerin hangi yollarla aktarıldığını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Dünyada ve ülkemizde uygulanmakta olan değer eğitimi programlarının değerleri ve MEB’in belirlediği kök değerler ile kitaplar aracılığı ile çocuklara aktarılan değerlerin birbiri ile ne kadar benzer olduğunu tespit etmek bu çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. 2018- 2019 yılları arasında altı ay boyunca D&R, İdefiks ve Kitapyurdu kitap satış mağazalarının web sayfalarındaki 6-10 yaş çocuk kitapları kategorisinin çok satanlar listelerinde frekansı yüksek olan ilk 25 kitap bu araştırma için veri kaynağı olarak kabul edilmiştir. Elde edilen bu veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Analiz sonucunda incelenen çocuk
vii
kitaplarında; sevgi, nezaket/kibarlık, yardımseverlik, mutluluk, duyarlılık, paylaşmak, arkadaşlık, kararlılık, adalet, sorumluluk, temizlik, umut, cesaret, dürüstlük, minnettarlık, olumlu düşünme, saygı, hoşgörü, estetik, sabır, çözüm odaklı olma, vatan sevgisi ve merak değerleri tespit edilmiştir. Çalışmada en çok “Sevgi”, en az ise “Vatan Sevgisi” ve “Merak” değerlerine ilişkin ifadelerin yer aldığı tespit edilmiştir. İncelenen çocuk kitaplarının %76’sı değerlerin dolaylı olarak aktarıldığı, %24 ise değerlerin doğrudan aktarıldığı kitaplardan oluşmaktadır İncelenen kitaplardan %92’sinde değerlerin olumlu yolla çocuğa aktarıldığı, %8’inde ise değerlerin olumsuz yolla aktarıldığı görülmüştür. Bu çalışma neticesinde tespit edilen değerlerin oranları ile yer aldığı kitap sayılarının paralel olduğu anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Değer, çocuk kitapları, değer eğitimi