Premenopozal Ve Postmenopozal Kadınlarda Beslenme Durumu İle Frax Kırık Risk Analizi İlişkisinin Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gönül Tuğçe Bulmuş

Danışman: EDA KÖKSAL

Özet:

Premenopozal ve postmenopozal kadınlarda beslenme durumu ile FRAX (Fracture Risk Assessment Tool) kırık risk analizi ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla planlanan bu çalışma T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara ili merkez yerleşkesinde görev yapmakta olan 40-60 yaş arası 300 kadın ile yürütülmüştür. Beden kütle indeksi (BKI) sınıflamasında bireylerin %35,0 i hafif kilolu ve %11,0 i şişman grubundadır ve premenopozal ve postmenopozal kadınlar arasında şişmanlık prevelansı açısından anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). FRAX kırık risk analizine göre major osteoporotik kalça kırığı riski yüzdesi ortalama %4,8±2,65; kalça kırığı riski yüzdesi ortalaması ise %0,6±0,60 bulunmuştur. Major osteoporotik kırık riski gruplandırmasına göre bireylerin%96,0 sı düşük risk ve %4,0 ü orta risk grubunda; kalça kırığı riski gruplandırmasına göre ise %91,0 i düşük, %7,0 si orta, %2,0 si yüksek risk grubundadır. Major osteoporotik kırık riski ve kalça kırığı riski açısından pre ve postmenopozal kadınlar arasındaki fark anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Pre ve post menopoz kadınların besin tüketim sıklığı ile belirlenen kalsiyum ve K vitamini alımları arasında istatistiksel olarak fark saptanmamıştır (p>0,05). Ancak bireyler fiziksel aktivite yapma durumlarına göre değerlendirildiğinde fiziksel aktivite yapan bireylerin günlük kalsiyum alımlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Bunun yanında pre ve postmenopozal kadınların enerji ve besin öğeleri ile PRAL (potential renal acid load) değeri için gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Major osteoporotik kırık riski ile BKI (r:-0,276; p:0,005), enerji (r:-0,186, p:0,054) ve E vitamin alımı (r:-0,292; p:0,003) ile süt (r:-0,200; p:0,046) ve ayran tüketimi (r:-0,197; p:0,049) arasında negatif; besin tüketim sıklığı K vitamini alımı (r:0,312; p:0,002) arasında pozitif ilişki olduğu belirlenmiştir. Kalça kırığı riski ile yaş (r:0,195; p:0,052) ve besin tüketim sıklığı K vitamini alımı (r:0,246; p:0,014) arasında pozitif; BKI (r:-0,307; p:0,002), E vitamini (-0,252; p:0,012) ve süt tüketimi (r:-0,201; p:0,045) arasında negatif ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak kemik sağlığının korunmasında düzenli fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıkları önemli rol oynamaktadır ve kemik mineral yoğunluğuna etki eden besin öğelerinin diyetle yeterli ve dengeli alımı desteklenmelidir.