Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İnönü Abacı
Danışman: HÜLAGÜ KAPLAN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:İmar faaliyetlerinin yerine getirilmesi için tek yetkili kurumun, belediyeler olduğu yıllarda; belediye sınırları dışında kalan alanlarda, imar konusunda yetkili bir kurumun olmadığından, kaçak yapılaşma ve arsa spekülasyonunu gibi sorunları önlemek ve planlı gelişmeyi sağlamak için, bir ara çözüm olarak, mücavir alan kavramı ortaya atılmıştır. Mücavir alan sınırları, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 45. Maddesi uyarınca, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca onaylanmaktadır. Günümüzde, imar açısından sorumlu farklı idarenin varlığı ve merkezi idare kuruluşlarına plan yapma yetkisi veren kanunlar dikkate aldığında; mevzuat açısından, mücavir alan kavramına duyulan hukuksal ihtiyacın, sona ermesi gerektiği düşünülmektedir. Mücavir alanlar ilk yıllarında amacına uygun, önemli yararlar sağlamıştır. Ancak, son zamanlarda amacından sapmış, farklı amaçlarla kullanılmaya başlamıştır. Son yıllarda yapılan, mücavir alan başvurularına bakıldığında, taleplerin; arazi rantının yoğun olduğu yerlerde, kıyı bölgelerinde ve hızlı gelişen yerleşmelerde yoğunlaştığı görülmektedir. Bu çalışmada, mücavir alanların, tarihsel gelişimi ortaya konularak, imar mevzuatı ve uygulamaları yönünden irdelemesi yapılmıştır. İrdeleme yöntemi iki teknik kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşme yöntemi kullanılarak, belirlenen anahtar kavramlar üzerinden, mücavir alanlar; yararlı mıdır?, belediyelerin hizmet verebilme güçleriyle orantılı mıdır? ve yasalarımızda yer almalı mıdır? konularına açıklık getirilmiştir. Belediye anketi ile örneklem belediyeler üzerinden, mücavir alan uygulamalarındaki, mevcut durum ortaya konulmuştur. Bu irdeleme sonuçlarına göre, mücavir alanların, çıkarılma amacına uygun hizmet edememe sebepleri saptanmış ve buna bağlı olarak, uygulamada yaşanılan olumsuzlukları gidermek için öneriler getirilmiştir. Ancak, planlama açısından, sebep olduğu olumsuzlukların, olumlu olanların çok üzerinde olmasından ötürü; kanunlarımızdan kaldırılması gerektiğine dair gerekçelere de ayrıca yer verilmiştir.