Avrupa Diller Öğretimi Ortak Çerçeve Metni'ne göre Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dinleme düzeyleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: ALİ YOL

Danışman: YUSUF DOĞAN

Özet:

Bu araştırmada Avrupa Diller Öğretimi Ortak Çerçeve Metni'ne göre Türkçe öğrenen yabancıların dinleme düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma Gazi Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezi'nde (TÖMER) A1, A2 ve B1 düzeylerindeki sınıflarda yapılmıştır. Öğrencilerin dinleme düzeylerinin tespiti için alan uzmanlarının görüşü alınarak toplam otuz üç etkinlik hazırlanmıştır. Bu etkinlikler boşluk doldurma, kısa cevaplı, sıralama ve çoktan seçmeli sorularla, çeşitli yönergelerden oluşmaktadır. Uygulama, Avrupa Diller Öğretimi Ortak Çerçeve Metni, düzeyler ve öğrencinin günlük hayatta karşılaşabileceği durumlar göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Alan uzmanlarının incelemesi sonrasında etkinlikler son hâlini almıştır. Yerel bir radyoda bazı etkinlikler seslendirilmiştir. Ön uygulama yapılarak uygulamada doğacak sorunlara karşı önlem alınmıştır. Uygulamada önce öğrencilere dinleme öncesi, sırası ve sonrasında neler yapmaları gerektiği konusunda bilgiler verilmiştir. Uygulama sonrasında puanlama yapılırken tekrar uzman görüşüne başvurulmuştur. Etkinliklerin bazılarında öğrencilere bilgisayar aracılığı ile ses kayıtları dinletilmiş ve videolar izletilmiştir. Bazılarında ise metin, araştırmacı veya öğretim elemanı tarafından okunmuştur. Uygulamaların ardından bulgular doğrultusunda değerlendirme yapılarak sonuçlar ortaya konulmuştur. Beş uzman birbirlerinden bağımsız şekilde soruları gruplamışlar ve birbirlerinden bağımsız şekilde puanlamışlardır. Söz konusu beş uzmanın verdikleri puanların ortalamaları alınarak her sorunun kolay-orta veya zor olduğu netleştirilmiştir. Puanlar öğrencilerin genel olarak dinlediğini anladığını göstermekle birlikte öğrenciler cevaplarını yazarken sık sık hata yapmaktadırlar. Avrupa Diller Öğretimi Ortak Çerçeve Metni'ne göre A1, A2 ve B1 düzeylerinde Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dinleme düzeylerinin ölçüldüğü bu çalışmada şu sonuçlar elde edilmiştir: Öğrencilerin genel başarı oranı A1 düzeyinde %93,42; A2 düzeyinde %87,20; B1 düzeyinde %78,57 olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlar seviye ilerledikçe öğrencilerin, dinlediğini anlama başarılarının düştüğünü de göstermektedir.