Türkçe pop şarkılarının dil estetiği açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA DOĞAN

Danışman: ÖZLEM BAYRAK CÖMERT

Özet:

Müzik, insan hayatında bir iletişim aracı ve insanlar arasındaki duygunun paylaşıldığı ortak bir kültür mirasıdır. Kültürel bir boyuta sahip olan müzik, toplum içerisindeki sosyal değişim ve gelişimlerden etkilenir ve zaman içerisinde çeşitlenir. Türk toplumunda popüler kültür vasıtasıyla müzik kültürü içerisine giren ve müziği önemli ölçüde etkileyen türlerden biri de pop şarkılardır. Pop şarkılar ilk çıktığı günden bugüne kadar Türk toplumu tarafından ilgiyle dinlenen müzik türü olmuştur. Hareketli oluşu, sözlerinin kolay akılda kalması ve daha çok dans etmeye yönelik olan pop şarkılar ortaokul öğrencileri tarafından da en çok dinlenen müzik türü hâline gelmiştir. Ortaokul öğrencileri tarafından ilgiyle dinlenen bu güncel müzik türü aynı zamanda Türkçe öğretmenleri tarafından da derslerde kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı Kral Müzik isimli pop müzik sayfasında yer alan “Kral Pop Radyo Top 50” listesinden 07.05.2018 tarihinde seçilen 20 Türkçe pop şarkısını dil estetiği açısından değerlendirmektir. Çalışma ortaokul öğrencilerinin Türkçe pop şarkılarını dinlediği ve Türkçe öğretmenlerinin derste Türkçe pop şarkılarını kullandığı noktasından hareketle Türkçe pop şarkılarının dil estetiği açısından değerlendirilmesi noktasında önem taşımaktadır. Çalışmada kaynak tarama modeli uygulanarak sistematik tahlil yöntemiyle, belirlenen 18 kıstasa göre pop şarkılar dil estetiği açısından değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında Ankara ilçelerinde çalışan 53 Türkçe öğretmenine de 23 maddeden oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Görüşme formu ile Türkçe öğretmenlerinin etkinliklerde Türkçe pop şarkılarını kullanımlarına yönelik bilgiler elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda belirlenen 18 kıstas kapsamında dilin kazandırılmasında kullanılabilecek önemli örneklere ulaşılmıştır. Dil öğretiminde deyim dışında başka dil estetiği unsurlarının da Türkçe pop şarkıları aracılığı ile verilebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Türkçe pop şarkılarının hepsinin temasının aşk olması, kelimelerin uyum sağlaması amacıyla anlamda eksikliklerin olması, bazı kelimelerin yanlış vii kullanılması, hedef kitlenin psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyecek cinsellik, karamsarlık, şiddet vb. ögelerin yer alması vb. durumlarından dolayı dil kullanımı noktasında yetersiz olduğu sonucuna da ulaşılmıştır. Türkçe öğretmenlerine uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile de Türkçe öğretmenlerinin önemli kısmının genelde müziği, özelde ise Türkçe pop şarkılarını derslerinde kullandığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmacılar tarafından müzik ile dil eğitimi arasındaki bağlantının vurgulandığı çalışmalara daha fazla yer verilmelidir. Müzik ile dil becerilerinin kazandırılmasında kullanılabilecek etkinlikler planlanmalıdır. Türkçe öğretmenleri de hedef kitlelerinin dinlediği müzik türlerini ve uğraşılarını tespit ettikten sonra derslerinde bunları nasıl kullanılabileceği üzerine çalışmalar yapmalıdır