EKLEMLI KIREÇTAŞI KAYA KÜTLESINDE TÜNEL TASARIMI, ÖRNEK BIR UYGULAMA


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuğba ÜNVER

Danışman: Nihat Sinan Işık

Özet:

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de son yıllarda tünel yapımları hız kazanmıştır. Zorlaşan ekonomi ve değişen sosyal koşullar nedeniyle tünel tasarımında da oldukça önemli mesafeler katedilmiştir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de tünel açma yöntemlerinden yaygın olarak NATM (Yeni Avusturya Yöntemi veya Sıralı Kazı Yöntemi) kazı yöntemi kullanılmaktadır. Kazı yönteminin belirlenmesi ile birlikte göz önünde bulundurulması gereken doğal gerilme koşullarında yerinde gerilme ölçümleri yapılmaması tünel stabilitesini etkileyen en önemli parametrelerden biridir. Çalışma kapsamında jeodinamik etkiler altında yapısal değişikliğe uğrayan kireçtaşlarında tünel tasarımları yapılmış, bununla birlikte çalışmaya yatay gerilme katsayısının değişimi de dahil edilmiştir. Farklı yatay gerilme katsayıları altında tünel etrafında oluşan plastik bölge kalınlığı, deformasyon davranışı ve destek sistemleri üzerindeki etkileri sonlu elemanlar analizleriyle değerlendirilmiştir. Kaya kütlesi özellikleri, mostra ve saha çalışması ile elde edilmiş ayrıca yapılan sondajlardan alınan numuneler de laboratuvar deneylerine tabi tutulmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda RQD, GSI, RMR ve Q kaya kütle puanları hesaplanmış ve NATM sınıfı B3 olarak belirlenmiştir. Süreksizlik ölçümleri stereonet tekniği kullanılarak değerlendirilmiş ve bölgedeki tabaka, fay vb süreksizliklerin yönelimi (kuzey doğu-güney batı) tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler : Eklemli kireçtaşı, NATM, sonlu elemanlar analizi, süreksizlik yönelimi