Basınçlı Hava Sistemlerinde Enerji Kayıplarının Belirlenmesi ve Tasarruf Yöntemleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖNDER TUTU

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Nimeti Döner

Eş Danışman: Umran Erçetin

Özet:

Dünya genelinde endüstriyel tesislerin artmasıyla beraber enerji kullanımı da artmıştır. Bu artışla birlikte enerjiyi üretmek için gerekli olan ham madde ihtiyaçları ve fiyatları artmış, bu durum enerji maliyetlerinin artmasına sebep olmuş, bundan dolayı enerji kullanımı konusunda işletmelerin farkındalıkları da artmıştır. Aynı durum ülkemiz için de geçerli olmuştur.

Yapılan bu çalışmada; basınçlı hava sistemleri tanıtılarak, sistemlerde enerji tasarrufu yapılabilecek noktalar belirlenmiş, tasarruf çalışmaları için gerekli eşitlikler, hesaplamalar ve ölçüm yöntemleri belirtilmiştir. Çalışmanın uygulaması, 1000 kişinin çalıştığı bir fabrikanın basınçlı hava sisteminde yapılmıştır. Bu fabrikada kullanılan basınçlı hava sisteminin özellikleri ve yerleşimi gösterilmiş, kayıp noktaları ve maliyetleri belirlenmiş ve bu tesiste gerekli ölçümler yapılarak tasarruf miktarları hesaplanmıştır. Sistemde kompresörlerde üretilen basınçlı hava için gereken enerji miktarı ve dağıtım hatlarındaki hava kaçakları ölçülmüş, enerji maliyeti hesabı yapılmıştır. Kompresörün havayı sıkıştırmasıyla oluşturduğu atık ısının, bir binanın ısıtma ve sıcak su ihtiyacı için kullanılmasının olabilirliği değerlendirilmiştir. Kullanılan kompresörlerin çalışma sıralarının optimize edilip, boşta çalışma sürelerinden kaynaklanan enerji maliyetlerinin minimize edilmesi, aynı zamanda kompresörlerin eş yaşlandırma tekniği ile daha uzun süreli kullanılması için yapılacak sistem çalışması önerilmiş, geri kazanım projelerinin kurulum maliyetleri ve geri dönüş süreleri hesaplanmıştır.