Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Makine Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖNDER TUTU
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Nimeti Döner
Eş Danışman: Umran Erçetin
Özet:
Dünya genelinde endüstriyel tesislerin artmasıyla
beraber enerji kullanımı da artmıştır. Bu artışla birlikte enerjiyi üretmek
için gerekli olan ham madde ihtiyaçları ve fiyatları artmış, bu durum enerji
maliyetlerinin artmasına sebep olmuş, bundan dolayı enerji kullanımı konusunda
işletmelerin farkındalıkları da artmıştır. Aynı durum ülkemiz için de geçerli
olmuştur.
Yapılan bu çalışmada; basınçlı hava sistemleri
tanıtılarak, sistemlerde enerji tasarrufu yapılabilecek noktalar belirlenmiş,
tasarruf çalışmaları için gerekli eşitlikler, hesaplamalar ve ölçüm yöntemleri
belirtilmiştir. Çalışmanın uygulaması, 1000 kişinin çalıştığı bir fabrikanın
basınçlı hava sisteminde yapılmıştır. Bu fabrikada kullanılan basınçlı hava
sisteminin özellikleri ve yerleşimi gösterilmiş, kayıp noktaları ve maliyetleri
belirlenmiş ve bu tesiste gerekli ölçümler yapılarak tasarruf miktarları hesaplanmıştır.
Sistemde kompresörlerde üretilen basınçlı hava için gereken enerji miktarı ve dağıtım
hatlarındaki hava kaçakları ölçülmüş, enerji maliyeti hesabı yapılmıştır.
Kompresörün havayı sıkıştırmasıyla oluşturduğu atık ısının, bir binanın ısıtma
ve sıcak su ihtiyacı için kullanılmasının olabilirliği değerlendirilmiştir.
Kullanılan kompresörlerin çalışma sıralarının optimize edilip, boşta çalışma
sürelerinden kaynaklanan enerji maliyetlerinin minimize edilmesi, aynı zamanda
kompresörlerin eş yaşlandırma tekniği ile daha uzun süreli kullanılması için
yapılacak sistem çalışması önerilmiş, geri kazanım projelerinin kurulum
maliyetleri ve geri dönüş süreleri hesaplanmıştır.