Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERTCAN ÜNAL
Danışman: Tolga Güyer
Özet:
Öğrenme analitikleri; öğrenenlere ve öğrenme ortamlarına ilişkin verileri toplama, analiz etme, ölçme ve raporlamaya ilişkin yöntem ve teknikler olarak tanımlanmaktadır (Siemens ve Gasevic, 2012). Öğrenme analitikleri; e-öğrenme, makine öğrenmesi, yapay zekâ ve istatistik gibi birçok konuyu kapsayan disiplinler arası bir çalışma alanıdır (Chatti, Dyckhoff, Schroeder ve Thüs 2012). Günümüzde e-öğrenme ortamlarının yaygınlaşması, bu ortamlarda öğrenmeyi iyileştirmeyi amaçlayan araştırmalarda öğrenme analitiklerinin kullanılmasının önemini artırmıştır. Öğrenme analitiği göstergeleri, öğrenenlerden ve/veya öğrenme ortamlarından elde edilen, öğrenme ile ilişkilendirilmemiş, ancak öğrenmeyi anlamak, çözümlemek ve öğrenmeyle ilgili çeşitli sonuçlara ulaşabilmek için kullanılabilecek kritik veri olarak tanımlanabilir. Her ne kadar çeşitli öğrenme yönetim sistemlerinde bazı temel öğrenme analitiği göstergeleri sunulsa da algoritmik yöntemlere dayalı olarak veya karmaşık formüller kullanılarak hesaplanan analitik göstergeler bulunmamaktadır. Bu araştırma, gelişimsel araştırma yönteminin birinci tipinde gerçekleştirilmiştir. Birinci tip, belirli bir ürünün tasarlanması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi olarak tanımlanmaktadır (Richey, Klein ve Nelson, 2004). Bu çalışmanın amacı, araştırmacıların teknik beceriye sahip olmaksızın pratik bir şekilde kullanabilecekleri öğrenme analitiği göstergelerini hesaplayan ve raporlayan açık erişimli çevrimiçi bir öğrenme platformunun geliştirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda belirlenen iki alt amacı yerine getirmek için dört aşamalık bir çalışma planı oluşturulmuştur. Çalışmanın birinci alt amacına yönelik gerçekleştirilen ilk aşamasında, Delphi tekniği kullanılarak kritik ve öncelikli öğrenme analitiği göstergeleri belirlenmiş ve bu göstergelerin hesaplanabilmesi için hangi öğrenci verilerinin analizinin gerçekleştirileceğine karar verilmiştir. Delphi turları ile uzmanlardan ve alanyazından elde edilen 62 maddelik bir öğrenme analitiği göstergesi aday listesi oluşturulmuştur. Dört Delphi turu sonucunda 3 üst boyutta (demografik, betimsel ve algoritmik) toplamda 41 öğrenme analitiği göstergesi üzerinde uzlaşıya varılırken; 21 öğrenme analitiği göstergesi üzerinde uzlaşıya varılamamıştır. Çalışmanın ikinci alt amacına yönelik gerçekleştirilen bir sonraki aşamada, araştırmacıların içeriklerini sisteme yükleyerek kolay ve hızlı bir şekilde çevrimiçi bir öğrenme ortamı oluşturmalarına imkân verecek bir öğrenme platformu geliştirilmiştir. Bu aşamada, belirlenen 41 öğrenme analitiği göstergesinden betimsel ve algoritmik olanlara yönelik gelen uzman görüşleri ve alanyazın doğrultusunda hesaplama algoritmaları geliştirilmiş ve raporlanabilmesi için tüm göstergeler açık erişimli çevrimiçi öğrenme platformuna entegre edilmiştir. Çalışmanın ikinci alt amacına yönelik olarak gerçekleştirilen son aşamada ürün olarak ortaya çıkan açık erişimli çevrimiçi öğrenme platformunun kullanılabilirlik çalışması her bir kullanıcı statüsünde (öğrenci, araştırmacı ve yönetici) 15’er kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında geliştirilen öğrenme ortamının etkililik, verimlilik ve memnuniyet boyutlarında yüksek kullanılabilirlik değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Kullanılabilirlik testlerinden ve kullanıcı görüşlerinden elde edilen veriler ışığında öğrenme ortamında iyileştirmeler yapılmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen çevrimiçi öğrenme platformunda raporlanan göstergelerin, karmaşık öğrenme analitiklerinin hesaplanabilmesine imkân vermesi açısından, alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Öğrenme Analitiği, Öğrenme Analitiği Göstergesi, E-öğrenme, Kullanılabilirlik