Toki’nin Değişen Rolünün Kentsel Gelişmeye Etkileri; Ankara Gölbaşı Örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Belkıs TANRIVERDİ YERLİKAYA

Danışman: DEMET EROL

Özet:

Ülkemizde neoliberal politikaların ortaya çıkması ile birlikte kentler, sermayenin temel aracı olarak yerini almış ve ekonomik kalkınmanın odak noktası haline gelmiştir. Bu kapsamda kentler, neoliberal süreçler açısından son derece kritik alanlar olarak öne çıkmaktadır. Dolayısıyla neoliberal politikaların mekana tezahürü de; değişen yasalar, ortaya çıkan yeni aktörler, planlama süreçleri ve uygulamalarında görülmektedir. Bu gelişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkan yeni aktörler, yasalarla tanınan geniş yetkiler sonucu planlama süreçlerini yönlendirerek aslında neoliberal kentleşmenin de öncüsü haline gelmişlerdir. Bu bağlamda ana aktörlerden biri olan TOKİ; başlangıçta Toplu Konut Fonu’nu idare etmek üzere kurulmuş ve daha sonra konut sorunun çözümünde bir alternatif olmaya çalışarak, dar gelirlilerin konutsorununu, kamu arazileri ve finansman olanaklarını da kullanarak çözmeyi amaçlamış ve bu kapsamda ortaya çıkmıştır. Fakat son yıllarda asıl amacını bir yana bırakıp, zamanla piyasa için konut üretimini destekler hale gelmiştir.Bu kapsamda tez çalışmasında; gerçekleştirilen yasal düzenlemeler sonucunda geniş yetkilere sahip olan TOKİ’nin; hangi politikaların etkisinde kaldığı, “dar gelirlilere yönelik sosyal konut üretimi” amacını bir yana bırakıp, kar amaçlı proje üretimine yönelmesi ile süreç içinde amacının nasıl değiştiği, planlama süreçlerine etkisi ile birlikte kentsel gelişmeyi nasıl yönlendirdiği tartışılmış ve tüm bu gelişmeler sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmiştir.