Obez ve normal ağırlıktaki bireylerin besin etiketi okuma alışkanlıkları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: ELİF ESRA ÖZTÜRK DURAN

Danışman: LEYLA ÖZGEN

Özet:

Obezite görülme sıklığı hızlı şekilde tüm dünyada sürekli olarak artmaktadır. Besin ambalajlarının üzerindeki besin etiketlerinin okunması ve anlaşılması bireylerin besin seçimini değiştirebilir ve bireylerde sağlıklı yeme davranışları oluşturabilir. Bu araştırma, obez ve normal ağırlıktaki yetişkin bireylerin besin etiketi okuma alışkanlıklarını ve besin etiketi tercihlerini saptamak amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmada 600 bireyin (87 normal ağırlıkta, 280 hafif şişman ve 233 şişman) görüşünden anket formu kullanılarak yararlanılmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin yaklaşık ¾ ü besin etiketlerini okumamaktadır. Besin etiketi okuma durumu beden kütle indeksine göre önemli derecede farklılık göstermektedir (p<0,001). Normal ağırlıktaki bireyler daha fazla besin etiketi okumaktadır. Ayrıca ambalajlı ürün üzerindeki marka, üretim tarihi, son kullanma tarihi, porsiyon sayısı/porsiyon ağırlığını normal ağırlıktaki bireyler daha fazla okumaktadır (p<0,05). Besin etiketlerinden beklenen özellikler bireylerin normal ağırlıkta, hafif şişman ya da şişman olmasına göre değişmektedir (p<0,05). Şişman ve hafif şişman bireyler besin etiketinin öncelikli özellik olarak besin etiketinin kolay anlaşılır olmasını isterken, normal ağırlıktaki bireyler ise besin etiketinde ilk olarak iyi tasarlanmış olmasını istemektedir (p<0,05). Bu çalışmada bireylerin büyük çoğunluğunun besin etiketlerinin sağlıklı beslenmedeki rolünün farkına varamadığı saptanmıştır. Bireylerin besin etiketlerini doğru kullanımı konusunda bilgilendirilmesi ve insanlarda bu konuda farkındalık oluşturabilmesi adına sağlık politikaları üretilmeli, eğitimler ve kamu spotları düzenlenmelidir.