Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri İle Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BERKAN BOZDAĞ

Danışman: Metin Yaman

Özet:

Bu araştırmanın genel amacı, üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenerek, çeşitli değişkenlerle karşılaştırılmasıdır. İlişkisel tarama modelindeki bu araştırmanın evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Gazi Üniversitesi, Ankara Üniversitesi ve Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversiteleri spor bilimleri ve diğer fakültelerde öğrenim gören 77,190 üniversite öğrencisi, örneklemini ise evrenden kolaylıkla bulunabilen örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 658 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, son 7 gün içerisinde fiziksel aktivitede harcanan zamanı belirlemek amacıyla ‘‘Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ)’’, son 2 hafta içerisindeki yaşam kalitelerini belirlemek üzere ise ‘‘WHOQOL-BREF Yaşam Kalite Ölçeği’’ kullanılmıştır. Elde edilen verilerin sonucunda güven aralığı a=95, hata miktarı ise 0.05 olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kalitesi ölçeğinin boyutları arasında birbiri ile pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Erkek öğrencilerin; düşük, orta ve yüksek fiziksel aktivite skorları kadın öğrencilere kıyasla anlamlı derecede yüksektir. Fiziksel aktivite skorlarının tamamı ve yaşam kalitesi ölçeğinin alt boyutlarında spor bilimi öğrencileri lehine anlamlı düzeyde ilişki saptanmıştır. Öğrencilerin BKİ değişkeni ile fiziksel aktivite düzeylerine ilişkin analiz vi neticesinde; düşük, yüksek ve toplam fiziksel aktivite skorlarında BKİ olarak zayıf kabul edilen öğrencilerin lehine anlamlı fark olduğu görülmekteyken; orta şiddetli fiziksel aktivite düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilememiştir. Öğrencilerin fiziksel aktivite düzeylerinin yaşam kaliteleri üzerindeki etkisine ilişkin yapısal eşitlik modellemesi sonucunda; öğrencilerin fiziksel aktivite skorlarının en çok etkili olduğu yaşam kalitesi alt boyutu; çevre alanıdır. Öğrencilerin fiziksel aktivite skorlarının en az etkili olduğu yaşam kalitesi alt boyutu ise; fiziksel alan olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivitelere katılım süreleri arttıkça yaşam kalite skorlarında da anlamlı düzeyde artış gözlemlenmektedir. Bu bağlamda düzenli fiziksel aktiveye katılımın; sağlığı geliştirme, hastalıklara karşı direnç sağlama ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörlerle mücadele ederek kaliteli yaşam biçimi davranışları kazandırılması noktasında faydalı olabileceği düşünülmektedir