Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, ANTRENÖRLÜK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELVAN ÖZ
Danışman: Mehmet Günay
Özet:
Bu çalışmanın amacı, elit erkek voleybolcularda farklı açısal hızlarda uygulanan izokinetik kuvvet ile smaç kolu hızı ve sıçrama ilişkisi incelenmesidir. Çalışmaya Türkiye Voleybol Federasyonu Efeler Ligi’nde (Süper Lig) büyükler (A takım) kategorisinde mücadele eden 13 elit erkek voleybol oyuncusu gönüllü olarak katılmıştır. Denekler, voleybol sahasının 4 numaralı bölgesinden smaç vuruşu gerçekleştirmişlerdir. İzokinetik kuvvet ölçümleri; dirsek ve diz ekleminde 60o/sn, 180o/sn ve 300o/sn açısal hızlarda ayrı ayrı gerçekleştirilmiştir. Belirlenen hareketlerde 60o/sn açısal hızda 5 tekrar, 180o/sn açısal hızda 10 tekrar ve 300o/sn açısal hızda 15 tekrar uygulanmıştır. Dirsek ve diz ekleminde ekleminde fleksiyon/ekstansiyon hareketleri yapılmıştır. Voleybola özgü teknik harekette gerçekleştirilen sıçrama (smaç sıçraması) yükseklikği üç boyutlu görüntüleme ve hareket analizi (Vicon Peak, Oxford, UK) yazılımları aracılığıyla tespit edilmiştir. Deneklerin smaç vuruşu gerçekleştirdiği görüntülerden aynı sistematik yol kullanılarak (üç boyutlu hareket analizi) smaç kolu hızı da elde edilmiştir. Yüksek hızlı kameralarla gerçekleştirilen bu sistemde saniyede 200 kare görüntü elde edilmiş olup, her bir smaç sıçraması için yaklaşık 500-600 kare, her bir denekten 5 başarılı smaç vuruşu ve toplamda 13 denek ile 32.500 kare görüntüye ulaşılmış ve analiz edilmiştir. İzokinetik kuvvet ölçümleri, Isomed 2000 (D&R Ferstl GmbH, Hemau, Germany) izokinetik kuvvet dinamometresi ile yapılmıştır. Deneklerin farklı açısal hızlarda uygulanan izokinetik kuvvet ile smaç kolu hızı ve sıçrama ilişkisini belirlemek için Spearman Korelasyon Testi uygulanmış olup, anlamlılık seviyesi p<0.05 olarak belirlenmiştir. Deneklerin izokinetik diz kuvveti ve sıçrama yükseklikleri arasındaki ilişki incelendiğinde, 60˚/sn ve 180˚/sn açısal hızlarda baskın bacak diz ekstansiyon kuvveti ile sıçrama yüksekliği arasında pozitif anlamlı bir ilişki bulunmuştur (sırasıyla r=.582, p=.035; r=.736, p=.003). 60˚/sn ve 180˚/sn açısal hızlarda diğer değişkenlerde ve 300˚/sn açısal hız diz izokinetik kuvvet değerleri ile sıçrama yüksekliği değerleri arasında ise anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Dirsek izokinetik kuvvet ve smaç kolu hızı arasındaki ilişki incelendiğinde, 60˚/sn açısal hızda baskın olmayan dirsek izokinetik kuvveti ile smaç kolu hızı arasında anlamlı pozitif ilişki tespit edilmiştir (r=.562; p=.044). Ayrıca 300˚/sn açısal hızda baskın dirsek izokinetik kuvveti ile smaç kolu hızı arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur (r=.598; p=.029 ). Diğer değişkenlerde tüm açısal hızlarda izokinetik dirsek kuvveti ile smaç kolu hızı arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır (p<0.05).
Anahtar Kelimeler
İzokinetik kuvvet, voleybol, smaç, sıçrama