Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BETÜL KÜBRA ŞAHİN YONCA
Danışman: Fatma Tezel Şahin
Özet:
Bu araştırmanın amacı, büyük ebeveyn-torun ilişkisini büyük ebeveyn ve ebeveyn bakış
açısına göre incelemektir. Çalışmaya 484’ü büyük ebeveyn, 484’ü ise ebeveyn olmak
üzere toplam 968 kişi katılmıştır. Çalışmada veri toplamak için, kişisel bilgi formları ile
“Ebeveyn Soru Formu” ve “Büyük Ebeveyn Soru Formu” uygulanmıştır. Çalışmanın
katılımcılarından kişisel bilgi formuyla elde edilen verilere ilişkin frekans ve yüzdelik
dağılımları gibi betimsel istatistikler hesaplanmıştır. Verilerin normal dağılım
göstermesinden dolayı, veri analizinde iki gruptan oluşan değişkenler için bağımsız
örneklemler için t-testi kullanılmıştır. Üç ve daha fazla grubun karşılaştırılmasında ise tek
yönlü ANOVA kullanılmıştır. Çalışmanın sonunda, büyük ebeveynlerin büyükanneliğinbüyükbabalığın
anne/babalık gibi olduğunu, torunu olmadan önce onunla yaşadığı
duyguları yaşayacağını hayal etmediklerini, torununu dünyadaki her şeyden daha çok
sevdiğini, torunuyla oyun oynamayı sevdiklerini, torununa masal anlatmayı sevdiklerini,
torunuyla dışarı çıktığında onunla gurur duyduklarını ve çocuğun -en az beş-altı yaşına
kadar- diğer çocuklarla beraber olmak yerine büyük ebeveynleriyle kalmasını tercih
ettiklerini ebeveynlerden daha fazla düşündükleri bulunmuştur. Ayrıca, büyük ebeveynler,
büyük ebeveynlerin torununa kendini adamak için zamanı olduğunu, eskiden
büyükannelerin/büyükbabaların şimdikilerden daha az ilgili olduklarını, bugünün
çocuklarının öncekilerden daha şanslı olduklarını, büyük ebeveynlerin torunlarının okul
öncesi eğitimde öğrendiği kuralları evde de uygulamasını desteklediklerini, torunlarına
doğum günlerinde hediye aldıklarını, çocukları küçükken onlarla oynamak için daha az
zamanları olduğunu ve kendi çocuklarının mükemmel ebeveynler olduğunu ebeveynlerden
daha fazla düşünmektedirler. Büyük ebeveynler, günümüzde gençlerin çocuk sahibi
olmaya çok geç karar verdiklerini ve büyük ebeveynlerin torunlarına karşı kendi
çocuklarına olduklarından daha fazla hoşgörülü olduklarını ebeveynlerden daha fazla
düşünmektedirler. Ayrıca, ebeveynler, anne-baba olarak çocuklarına ayırdıkları zamanın
yetersiz olduğunu büyük ebeveynlerden daha fazla düşünmektedirler.
Anahtar Kelimeler : Büyük ebeveyn, ebeveyn, torun, ilişki