Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Bita Ghandchilar
Danışman: YAŞAR ÖZBAY
Özet:Araştırmanın temel amacı karşı cins tercihlerini kültürler arası karşılaştırmaktır. Bu anlamda İran ve Türkiye karşılaştırmalı çalışma yapılması açısından seçilmiş iki ülkedir. Bu çalışmada nicel veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar seçkisiz olmayan örnekleme yöntemiyle seçilmiş olup 300 Türk birey ve 300 İranlı birey belirlenmiştir. Veri toplama yönteminde sosyal, ekonomik ve demografik durum belirleyici toplam 10 soru sorulmuştur. Bu sorular: Yaş, cinsiyet, medeni durum, evlilik süresi, ilişki durumu, eğitim durumu, çocuk sayısı, meslek, ikamet yeri ve gelir düzeyidir. Bu soruları takiben 3 adet açık uçlu soru sorulmuş olup bu sorulardan birinde evlenilecek kişi, ikincisinde normal bir arkadaş, üçüncüsünde ise içinde yaşanılan toplumda herhangi bir erkek veya kadının özellikleri istenmiştir. Katılımcılardan bu özelliklerden en az beş tane belirtmeleri istenilmiştir. Sonuçlar SPSS programı ve Excel programı aracılığı ile değerlendirilmiştir. Çıkan sonuçlar göstermiştir ki evlenilecek kişide bulunması gereken özellikler açısından her iki ülke karşılaştırıldığında farklı sonuçlar gözlemlenmiştir. Bu anlamda eğitimli olmak İranzda evlenilecek kişi de aranılan en büyük özellik olarak ortaya çıkarken, dış görünüm Türkiyezde evlenme kriteri olarak ön plana çıkmaktadır. Normal erkek/kadın arkadaşlarda bulunması gereken özellikler açısından her iki ülke karşılaştırıldığında da farklı sonuçlar gözlemlenmiştir. Dürüstlük her iki ülke katılımcıları açısından da en önemli kriter olarak algılanmış olsa da sadık olmak ve eğitimli olmak İranzda dürüstlükten sonra gelen en önemli kriterler olarak göze çarpmıştır. Türkiyezde ise bu kriterler hem düşük olarak göze çarpmakta hem de başka kriterler örneğin; eğlenceli olmak, anlayışlı olmak ve ahlaklı olmak normal arkadaşlarda bulunması gereken en önemli kriter olarak ortaya çıkmıştır. Herhangi bir erkek/kadında bulunması gereken özellikler açısından ise her iki toplumda benzerlik göstermiştir. Bu anlamda saygılı olmak her iki toplumda da en önemli faktördür. Sonuçlar cinsiyet farklılıklarına göre değerlendirildiğinde ise sadece bazı noktalarda farklılıklar ortaya çıkmıştır. Normal erkek/kadın arkadaşlarda bulunması gereken özellikler açısından ve toplumda herhangi bir erkek/kadının sahip olması gereken özellikler açısından değerlendirildiğinde ise cinsiyet açısından çok da farklı sonuçlar ortaya çıkmamıştır. Yine yaş da belirleyici bir kriter olarak ortaya çıkmamıştır ancak medeni durum önemlidir. Bu anlamda evli kadınlar arasında, Türkiyezde evlenilecek erkekte bulunması gereken en önemli faktör dürüstlük olurken; İranzda ise eğitimli olmak en önemli özellik olmuştur. Çekicilik ve dürüstlük, bekar Türk kadınlar arasında en önemli faktörler olurken; bekar İranlı kadınlar arasında ise eğitimli ve sadık olunması en önemli faktörler olmuştur. Boşanmış kadınlar arasında ise evlenilecek erkekte bulunması gereken en önemli faktörler İranzda maddi durumun iyi olması ve eğitimli olmak iken; Türkiyezde ise dürüstlük ve sadık olmak en önemli kriterlerdir. Buna karşılık, çekicilik hem İranzda hem de Türkiyezde evli ;bekar ve boşanmış erkeklere göre evlenilecek kadında bulunması gereken en önemli faktördür.