3d baskılama tekniği ile ilaç formülasyonlarının hazırlanmasına yönelik çalışmalar


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAZAL EZGİ GÜLTEKİN

Danışman: Füsun Acartürk

Özet:

Bu tezin amacı eriyik birikim modelleme (EBM)-üç boyutlu baskılama tekniğini kullanarak

pramipeksol içeren hızlı ve uzatılmış salım yapan tablet formülasyonları hazırlamak ve

bu tabletlerin in vitro-in vivo özelliklerini değerlendirmektir. Çalışmalarda kullanılan

polimerler ile pramipeksol arasındaki geçimlilik değerlendirilmiş, işleme uygun polimerler

ile formülasyonlar hazırlanmıştır. Hızlı ve uzatılmış salım yapan filamentler sıcak eriyik

ekstrüksiyon (SEE) yöntemiyle hazırlanmış, bu filamentleri kullanarak EBM tekniğiyle

tabletler basılmıştır. Hazırlanan filament ve tabletlerde yapılan in vitro karakterizasyon

çalışmaları SEE ve EBM işlemlerinin tekrarlanabilirliğini göstermiştir. Eudragit

EPO:POLYOX N80 polimerlerini 70:30 (%a/a) oranında ve Eudragit RSPO:POLYOX

N80:Eudragit RL100 polimerlerini 60:30:10 (%a/a) oranında içeren formülasyonlar

sırasıyla hızlı ve uzatılmış salım yapan optimum formülasyonlar olarak belirlenmiştir.

Optimum formülasyonlar pramipeksolün farklı dozlarıyla da hazırlanmış, SEE-EBM

tekniğinin farklı dozlar için tekrarlanabilirliği ve kişiye özgü dozlamaya uygunluğu

gösterilmiştir. Hızlı salım yapan optimum formülasyonda fiziksel değişiklikler (dolgu,

kalınlık ve şekil) yapılmış, tabletlerden ilaç salım hızı arttırılmıştır. Hızlı salım yapan

optimum formülasyonda in vitro çözünme hızına etki eden parametreler deney tasarımı

ile değerlendirilmiştir. Tablet formülasyonlarının içerdiği polimerlerin tipi ve oranlarının, ve

tabletlerde yapılan fiziksel değişikliklerin tabletlerin in vitro çözünme hızı profiline etkileri

elde edilen yüzey-cevap grafikleriyle doğrulanmıştır. Hızlı salım yapan optimum tablet

formülasyonu 25°C/%60 bağıl nem (BN) koşullarında 12 ay ve 40°C/%75 BN

koşullarında 6 ay boyunca stabilitesini korumuştur. Uzatılmış salım yapan optimum

formülasyonun salım kinetiğinin modellemesi yapılmış ve Weibull kinetik modeliyle

uyumlu bulunmuştur. Optimum uzatılmış salım yapan tablet ve ticari tabletlerin (aynı

dozda) sıçanlara oral uygulanmasından sonra 24 saatlik plazma profilleri elde edilmiş,

farmakokinetik parametreleri hesaplanmış ve aralarında anlamlı bir fark bulunmamıştır

(p>0,05).

Anahtar Kelimeler : Üç boyutlu baskılama, eriyik birikim modelleme, sıcak eriyik

ekstrüksiyon, tablet, farmakokinetik