Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HAZAL EZGİ GÜLTEKİN
Danışman: Füsun Acartürk
Özet:
Bu tezin amacı eriyik birikim modelleme (EBM)-üç boyutlu baskılama tekniğini kullanarak
pramipeksol içeren hızlı ve uzatılmış salım yapan tablet formülasyonları hazırlamak ve
bu tabletlerin in vitro-in vivo özelliklerini değerlendirmektir. Çalışmalarda kullanılan
polimerler ile pramipeksol arasındaki geçimlilik değerlendirilmiş, işleme uygun polimerler
ile formülasyonlar hazırlanmıştır. Hızlı ve uzatılmış salım yapan filamentler sıcak eriyik
ekstrüksiyon (SEE) yöntemiyle hazırlanmış, bu filamentleri kullanarak EBM tekniğiyle
tabletler basılmıştır. Hazırlanan filament ve tabletlerde yapılan in vitro karakterizasyon
çalışmaları SEE ve EBM işlemlerinin tekrarlanabilirliğini göstermiştir. Eudragit
EPO:POLYOX N80 polimerlerini 70:30 (%a/a) oranında ve Eudragit RSPO:POLYOX
N80:Eudragit RL100 polimerlerini 60:30:10 (%a/a) oranında içeren formülasyonlar
sırasıyla hızlı ve uzatılmış salım yapan optimum formülasyonlar olarak belirlenmiştir.
Optimum formülasyonlar pramipeksolün farklı dozlarıyla da hazırlanmış, SEE-EBM
tekniğinin farklı dozlar için tekrarlanabilirliği ve kişiye özgü dozlamaya uygunluğu
gösterilmiştir. Hızlı salım yapan optimum formülasyonda fiziksel değişiklikler (dolgu,
kalınlık ve şekil) yapılmış, tabletlerden ilaç salım hızı arttırılmıştır. Hızlı salım yapan
optimum formülasyonda in vitro çözünme hızına etki eden parametreler deney tasarımı
ile değerlendirilmiştir. Tablet formülasyonlarının içerdiği polimerlerin tipi ve oranlarının, ve
tabletlerde yapılan fiziksel değişikliklerin tabletlerin in vitro çözünme hızı profiline etkileri
elde edilen yüzey-cevap grafikleriyle doğrulanmıştır. Hızlı salım yapan optimum tablet
formülasyonu 25°C/%60 bağıl nem (BN) koşullarında 12 ay ve 40°C/%75 BN
koşullarında 6 ay boyunca stabilitesini korumuştur. Uzatılmış salım yapan optimum
formülasyonun salım kinetiğinin modellemesi yapılmış ve Weibull kinetik modeliyle
uyumlu bulunmuştur. Optimum uzatılmış salım yapan tablet ve ticari tabletlerin (aynı
dozda) sıçanlara oral uygulanmasından sonra 24 saatlik plazma profilleri elde edilmiş,
farmakokinetik parametreleri hesaplanmış ve aralarında anlamlı bir fark bulunmamıştır
(p>0,05).
Anahtar Kelimeler : Üç boyutlu baskılama, eriyik birikim modelleme, sıcak eriyik
ekstrüksiyon, tablet, farmakokinetik